006BTML0006

006BTML0006

BEROEPSTAAK

5 TIG 2 Aluminium

Opleiding Metaalbewerken > Basislasser [Crebo 94302]

BEROEPSTAAK TIG 2 Aluminium

5

Opleiding Metaalbewerken > Basislasser [Crebo 94302]

69372111 Bestelnummer 006BTML0006

COLOFON

Leden werkgroep Metaaltechniek M.W. Flinsenberg, A.K. Tiemersma, T.A. Overdijk Ontwikkelgroepleider Techniek en ICT W. van Dijk

Eindredactie T. Zuijderduin en M. Brok

Foto's W. van Dijk, M. Flinsenberg

Ondanks alle inspanningen is het mogelijk dat niet alle copyrights van de in de uitgave opgenomen illustraties geregeld zijn. Degene die meent alsnog rechten te kunnen doen gelden, wordt verzocht contact op te nemen met de uitgever. © 2009 Stichting Consortium Beroepsonderwijs. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt, in enige vorm of enige wijze, namelijk elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opname of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming.

INHOUD

Introductie op de beroepstaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

Stap 1 Stap 2 Stap 3

Oriënteren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Invullen mini-POP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10 Voorbereiden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13 1. Oefening Positielassen van hoeklasverbindingen . . . . . . . . . . .14 2. Oefening V-las en I-las verbindingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 Werkvoorbereiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25 Uitvoeren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26 Controleren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 Beoordelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29 Terugkijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31

Stap 4 Stap 5 Stap 6 Stap 7

Bronnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33

Bijlage 1 Beoordelingsmonitor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34

3

BEROEPSTAAK TIG 2 ALUMINIUM

INTRODUCTIE OP DE BEROEPSTAAK

In deze beroepstaak Bij het samenstellen van producten moet een metaalbewerker regelmatig lasverbindingen maken. Bij het doorwerken van de beroepstaak TIG 1 heb je kennis en vaardigheden opgedaan met betrekking tot het lassen. Je gaat nu volgens de 7 stappen van BGL je lasvaardigheden op het gebied van TIG 2 Aluminium-lassen naar het niveau brengen dat gelijkwaardig is met NIL-2 niveau.

Om dit te kunnen bereiken moet je bijbehorende kennis en vaardigheden beheersen en bepaalde competenties bezitten. De competenties die jij al eerder ontwikkeld hebt, worden in een POP (Persoonlijk Ontwikkelings Plan) gezet. Dit doe je samen met je begeleider. Na deze beroepstaak Als je deze beroepstaak goed uitvoert, kun je: • aan de hand van een tekening een goede werkvoorbereiding maken • de juiste materialen opzoeken en controleren • de te gebruiken machines en gereedschappen controleren, afstellen en bedienen • in afwijkende situaties een oplossing bedenken • met alle betrokkenen in het werkproces overleggen zodat de werkzaamheden vlot verlopen • lasverbindingen maken die aan de gestelde kwaliteitseisen voldoen • zorg dragen voor een goede werkuitvoering en werken volgens Arbo-voorschriften en geldende bedrijfsregels • metingen en controles uitvoeren om te voldoen aan de eisen • gereedschappen, machines en werkplek schoonhouden

4

Portfolio In deze beroepstaak volg je de stappen. Er zijn in totaal zeven stappen. Neem de stappen in de juiste volgorde. Van elke stap verzamel je bewijzen (in te leveren resultaten), die in je portfolio komen. Je zorgt zelf voor de samenstelling van je portfolio. In de tabel staat welke producten bij welke stap horen.

Stap

Producten portfolio

1. Oriënteren

• Kort verslag van de uitwerking van de activiteiten • Tabel vaardigheden • Tabel werkvolgorde

2. Invullen mini-POP • Ingevulde planning 3. Voorbereiden

• De beoordelingen van de verschillende oefeningen • Uitwerkingen van de diverse activiteiten • Werkvoorbereiding van de eindopdracht

4. Uitvoeren

• Proeve van bekwaamheid TIG RVS NIL niveau 2

5. Controleren

• Controlelijst van jezelf • Controlelijst mededeelnemer

6. Beoordelen

• Ingevulde beoordelingsmonitor • Bewijsstukken van het criteriumgericht interview • Eindpresentatie • Demonstratie

7. Terugkijken

• Ingevuld mini-POP • Terugkijkverslag • Bijgewerkt portfolio

5

BEROEPSTAAK TIG 2 ALUMINIUM

Oriënteren

Or iënteren

IN TE LEVEREN RESULTAAT

• Kort verslag van de uitwerking van de activiteiten. • Tabel vaardigheden. • Tabel werkvolgorde.

Stap 1 Oriënteren

In deze beroepstaak ga je verschillende lasverbindingen maken die nodig zijn bij het maken van bepaalde eindproducten. Het is in de praktijk helaas niet altijd mogelijk het te lassen werk zodanig neer te zetten dat het laswerk onderhands gedaan kan worden. In deze beroepstaak gaat het over het lassen van aluminium, waarbij verschillende lasnaadvormen aan de orde komen in diverse lasposities. In de eindopdracht van deze beroepstaak zijn die verschillende lasnaadvormen en lasposities samengevoegd. Voor het uitvoeren van deze eindopdracht is het nodig dat je verschillende vaardigheden beheerst. Om er zeker van te zijn dat je die vaardigheden beheerst ga je eerst een aantal oefeningen maken. Bij stap 3, Voorbereiden, komen we daarop terug.

6

STAP 1 ORIËNTEREN

ACTIVITEITEN

1

De tekening 1 Bestudeer de tekening TIG2-Alm-94300-01 goed. Probeer je voor te stellen om welke lasnaadvormen en lasposities het gaat. a Kijk eens om je heen in het bedrijf waar je werkt of stage loopt of je iets ziet waar deze lasnaadvormen in zijn ver- werkt en in welke positie die lassen gemaakt zijn. b Maak er eventueel een foto van en doe deze bij het verslag. 2 De stuklijst is niet volledig ingevuld. a Wat is nu het belang van een stuklijst. b Welke informatie zou je hierin terug moeten kunnen vinden. Vaardigheden 1 Maak een lijst van de vaardigheden die je moet kunnen uitvoe- ren voor het maken van deze lasverbindingen. Je kunt dit in de tabel invullen.

2

Tabel 1 Vaardigheden

Vaardigheid

Oefenen ja/nee

3

Werkvolgorde 1 Maak een globale tabel werkvolgorde voor het doorlopen van deze beroepstaak. 2 Bespreek met een van je medeleerlingen waar er in deze taak sprake kan zijn van samenwerken met een ander.

7

BEROEPSTAAK TIG 2 ALUMINIUM

Tabel 2 Voorbeeld van een tabel met de werkvolgorde

Stappen

Moet altijd of soms

Heb ik wel eens gedaan

Heb ik wel eens bij geholpen

1

Tekeninglezen

Altijd / Soms Ja / Nee Ja / Nee

2

Aftekenen

Altijd / Soms Ja / Nee Ja / Nee

3

Altijd / Soms Ja / Nee Ja / Nee

4

Altijd / Soms Ja / Nee Ja / Nee

5 etc.

Altijd / Soms Ja / Nee Ja / Nee

8

STAP 1 ORIËNTEREN

Afbeelding 1:

9

BEROEPSTAAK TIG 2 ALUMINIUM

IN TE LEVEREN RESULTAAT Invul len mini -POP Invullen mini-POP

• Een ingevulde planning.

Stap 2 Invullen mini- POP

Je hebt de oriëntatie afgerond. Je weet nu wat de beroepstaak in grote lijnen inhoudt. In deze stap ga je de beroepstaak gedetailleerd uitwerken. In deze beroepstaak ga je, nadat je een aantal oefeningen hebt gemaakt, een eindopdracht maken. Hierbij moet je aan veel zaken denken. Het mini-POP moet je zorgvuldig invullen.

In het mini-POP schrijf je op: • wat je wilt leren

• hoe je dat gaat doen • wat je wilt bereiken • je planning • de benodigde ondersteuning en faciliteiten

ACTIVITEITEN

1

Mini-POP 1 Vul het mini-POP in.

2

Gesprek met je begeleider Je hebt nu een ingevuld mini-POP met een planning. Bespreek dit met je begeleider. Tijdens het gesprek krijg je vast en zeker opmerkingen of aanvullingen op je mini-POP. Verwerk deze opmerkingen eerst in je mini-POP, voordat je naar stap 3 gaat.

10

STAP 2 INVULLEN MINI-POP

Tabel 3 Planning

1. De beroepstaak wordt afgesloten met een gesprek / beoordelingsopdracht /assessment /toets:

Onder toezicht van: ………………………….. op ……-……-…….

In ………………………………...…. (plaats). 2. Beschrijf in eigen woorden wat je gaat maken en uitvoeren in deze beroepstaak of beoordelingsopdracht.

3. Vul onderstaand schema met vaardigheden verder in. In deze beroepstaak [omschrijving beroeptaak] Waar? Hoe?

Wanneer? Met wie samen?

Paraaf TB/PB

4. Kijk in de beoordelingslijst (zie stap 6) wat je nog niet weet of kunt. Vul dat op dezelfde manier in als hier- boven.

5. Welke workshops vind jij dat er bij deze beroepstaak gegeven moeten worden?

6. Aan welke persoonlijke competenties ga je nog meer werken in deze beroepstaak? (Zie vorige beroeps- taak of je POP.)

11

BEROEPSTAAK TIG 2 ALUMINIUM

Vul hieronder jouw planning in. Geef bij elke stap de geplande startdatum en einddatum aan. Vul later de werkelijke datum in. Zo kun je zien of je je aan de planning gehouden hebt.

Jouw plan

Stap 3

Stap 4

Stap 5

Stap 6

Stap 7

Geplande startdatum: Geplande einddatum:

Startdatum: Einddatum:

12

STAP 3 VOORBEREIDEN

Voorbereiden

Voorbereiden IN TE LEVEREN RESULTAAT

• De beoordelingen van de verschillende oefeningen. • Uitwerkingen van de diverse activiteiten. • Werkvoorbereiding van de eindopdracht.

Stap 3 Voorbereiden In de vorige stap heb je jouw planning uitgewerkt. Je beschrijft daarin gedetailleerd wat je gaat doen. Voordat je de eindopdracht echt gaat maken, maak je eerst een aantal oefeningen. In de voorbereiding neem je op wat je gaat doen en wat je daarbij nodig hebt. Je werkt aan de hand van de tekening van het product. Bij een goede voorbereiding denk je zeker aan de volgende punten: • Welke informatie uit de tekening heb ik nodig. • Welke voorschriften moet ik toepassen bij het maken van de onderdelen. • Welke materialen, gereedschappen en beschermingsmiddelen heb ik nodig. • Welke werkvolgorde moet ik toepassen.

13

BEROEPSTAAK TIG 2 ALUMINIUM

OEFENING POSITIELASSEN VAN HOEKLASVERBINDINGEN

ACTIVITEITEN

1

Voorbereiding oefening De positie waarin een las gelegd moet worden is een heel belangrijk element waarmee rekening gehouden moet worden. De meest eenvoudige positie is onderhands lassen, we noemen dat ook wel ‘lassen in het gootje’. Dit is echter lang niet altijd mogelijk. Een grote constructie kan niet altijd zo worden neergelegd dat onderhands lassen mogelijk is. 2 Welke twee soorten straling komen vrij bij de vlamboog? 3 Hoe wordt de mate van lichtfiltering door de lasruitjes aangegeven? 4 Op welke manier kunnen de lasdampen het beste worden afgezogen? 5 Bij het lassen van Aluminium moet het materiaal vaak eerst goed vetvrij worden gemaakt met een ontvettingsmiddel. Welke gevaren kunnen daarbij ontstaan? 6 Waarom is het noodzakelijk dat je bij het slijpen van de wolfraamelektrode het slijpstof afzuigt of een stofmasker draagt? 7 Bij lasprocessen wordt gebruik gemaakt van gelijkstroom en wisselstroom. Welke stroomsoort kan voor het TIG-lassen van Aluminium worden gebruikt? 8 Omschrijf het verschil tussen een constante gelijkstroom en een pulserende gelijkstroom. 9 Noem ten minste vier voordelen van pulserend lassen ten opzichte van lassen met een constante stroom. 10 Waaraan moet je aandacht besteden bij het onderhoud van de lasinstallatie? 11 Welke elektrodesoort wordt gebruikt bij het TIG-lassen van Aluminium? 12 Wanneer je met gelijkstroom last, aan welke pool moet dan de lastoorts worden aangesloten? 13 Laat met behulp van een tekening zien hoe de stand van de toorts moet zijn tijdens het lassen. 14 Waarvan is de hoogte van de lasstroom afhankelijk? 15 Waarom moet je tijdens het lassen van Aluminium het ‘zwaaien’ met de lastoorts vermijden? 16 Als je niet kunt zwaaien, hoe moet je dan een brede sluitlaag leggen? 1 Wat kunnen de gevolgen zijn wanneer je regelmatig te veel stra- ling, die vrij komt bij de vlamboog, in je ogen krijgt?

14

STAP 3 VOORBEREIDEN

Als voorbereiding van een las moet Aluminium niet alleen vetvrij gemaakt worden met een ontvettingsmiddel. Soms wordt het ook geborsteld met een borstel die voorzien is van RVS-draadjes. 17 Waarom is het borstelen van Aluminium noodzakelijk? 18 Waarom mag dit niet met een gewone staalborstel? 19 Waarom moet het materiaal na het ontvetten goed droog zijn? 20 Aluminium mag tijdens het slijpen niet te warm worden. Wat is het gevolg van te warm geworden Aluminium? 21 Hoe kun je tijdens het slijpen het niet te warm worden in de gaten houden? 22 Waarom mag een slijpsteen die ook gebruikt wordt voor het slijpen van staal niet gebruikt worden voor het slijpen van Aluminium? 23 Omschrijf wat er met ‘backinggas’ bedoeld wordt en waarom dat gedaan wordt. 24 Waarom moet het Aluminium materiaal na het lassen weer blank worden gemaakt? 25 Wat is het gevolg van het vergroten van de uitsteeklengte van de elektrode? 26 Als je toch een lang gasmondstuk moet gebruiken omdat de las diep ligt, wat kun je dan doen om oververhitting van de elektrode te voorkomen? 27 De toevoegdraad die je bij TIG-lassen kunt gebruiken is er in verschillende diameters. Waar is de te gebruiken dikte van de draad van afhankelijk? 28 Maak een overzicht van de lasposities en de codering die daarbij hoort. 29 Wat kun je doen als de las te bol gaat worden? 30 Waarom is het noodzakelijk sommige lasnaden in meerdere lagen te lassen? 31 Laat met behulp van tekeningen zien wat het verschil is tussen een las in twee lagen en een las in twee lagen waarvan de tweede laag uit twee snoeren bestaat. 32 Waarom is het nodig een tweede laag met twee snoeren aan te brengen? 33 Moet je de instelling van de apparatuur wijzigen bij het aanbrengen van de tweede laag? Zo ja, waar bestaat die wijziging uit? 34 Een hoeklas is aangegeven met een a-hoogte 3 mm. De las heeft uiteindelijk een a-hoogte van 4 mm. Bereken: a Hoeveel cm 3 lasmateriaal er per meter laslengte meer neer is gesmolten dan noodzakelijk was. b Hoe groot het verschil in procenten is. Er zijn 3 oefeningen hoeklassen, telkens in een andere laspositie. Je vindt deze op de tekeningen TIG2-Alm-94300-02 t/m -04. Je kunt ook aan je praktijkopleider vragen naar een vergelijkbare opdracht. Bekijk de tekeningen van de opdrachten en voer de onderstaande activiteiten uit voordat je met de oefeningen begint.

15

BEROEPSTAAK TIG 2 ALUMINIUM

35 Maak een materiaal- / zaaglijst aan de hand van de tekeningen van de oefeningen. 36 Maak een lijst van de lasnaadvormen en zet daar de waarden van de instellingen in, zoals stroom,gashoeveelheid, diameter elektrode en draaddikte. 37 Controleer of de lasapparatuur is aangesloten en ingeschakeld. 38 Controleer of de gastoevoerafsluiter geopend is. Uitvoeren oefening Je hebt nu alle voorbereidingen van deze oefeningen doorlopen. Je kunt nu beginnen met het uitvoeren van de praktijkoefeningen. 1 Stel de lasapparatuur op de juiste waarden in, vraag zonodig in- structie aan je praktijkopleider. 2 Laat één en ander controleren door de praktijkopleider. 3 Ga pas na overleg met je praktijkopleider de lasoefeningen maken. 4 Maak het/de werkstuk(ken) volgens de gegevens van de tekeningen. 5 Haal de lasspatten en bramen weg. 6 Laat de praktijkopleider het resultaat van elke oefening zien voordat je met de volgende begint. Controle oefening 1 Maak een controlelijst van de gemaakte oefeningen. 2 Ga na of je aan de gestelde veiligheidsvoorwaarden hebt voldaan. 3 Controleer je gemaakte werk aan de hand van je eigen controlelijsten. 4 Ruim de werkplek op, schakel de lasmachine uit en draai de gastoevoerafsluiter dicht.

2

3

4

Beoordeling en nabespreking oefening Laat je praktijkopleider het gemaakte werk zien en controleren. Bespreek wat er goed ging en wat er minder goed is gegaan. Vul de door jou gemaakte controlelijst(en) in.

16

STAP 3 VOORBEREIDEN

17

BEROEPSTAAK TIG 2 ALUMINIUM

Afbeelding 2:

18

STAP 3 VOORBEREIDEN

Afbeelding 3:

19

BEROEPSTAAK TIG 2 ALUMINIUM

OEFENING V-LAS EN I-LAS VERBINDINGEN

Afbeelding 4:

ACTIVITEITEN

1

Voorbereiding oefening 1 Een kleine vooropening is economisch aantrekkelijk. Wat zijn de nadelen van een kleine vooropening? 2 Waarom mag de vooropening en de openingshoek van een V- naad lasverbinding niet onnodig groot zijn? 3 Hoe groot is de openingshoek bij het maken van een V-naad bij het TIG-lassen? 4 Waarom is in de laspositie PG de lasdoorsnede per laag of snoer beperkt? 5 Er zijn diverse toevoegdraadsoorten te verkrijgen die verschillen in samenstelling. Waarvan is de keuze van te gebruiken draadsoort afhankelijk? 6 Hoe kun je de verschillende draadsoorten van elkaar onderscheiden? 7 Waarvan is de in te stellen gashoeveelheid afhankelijk? 8 Wat zijn de gevolgen van een te hoog of te laag ingestelde gashoeveelheid? 9 Zoek op of bekijk een gasfles. Schrijf op hoe groot de maximale druk van het gas is in een fles. 10 Je hebt een nieuwe volle fles menggas van 90 liter en je last met 10 liter gas per minuut. Bereken hoeveel uur je met deze fles kunt lassen. 11 Je bent op karwei, je gasfles ligt buiten. Er zit op de fles van 90 liter nog een druk van 110 bar, de temperatuur van de fles is 22 ° C. Je komt na de lunch terug op je werkplek en ziet dat de fles in de zon ligt en dat de druk is opgelopen tot 120 bar. Bereken hoe hoog de temperatuur van de fles is. 12 Waardoor ontstaan bindingsfouten? 13 Welke Aluminiumsoort heeft dezelfde uitzetting als ongelegeerd staal? 14 Waarom is het van belang om de werkstukklem direct op het werkstuk te plaatsen en niet aan de stalen tafel waar het werkstuk op ligt? 15 Waarmee wordt de capaciteit van een lasapparaat aangegeven? 16 Wat is de betekenis van de term ‘inschakelduur’? 17 Bij het lassen wordt veel warmte aan het materiaal toegevoegd. Als gevolg hiervan zal het materiaal vervormen. Hoe noemen we die vervorming? 18 In welke richtingen, ten opzichte van de las, kan die vervorming plaatsvinden? Laat dit met een aantal tekeningen zien. 19 Op welke manier kan die vervorming worden tegengegaan?

20

STAP 3 VOORBEREIDEN

20 Om er zeker van te zijn dat een las sterk genoeg is, wordt er veel onderzoek gedaan. Wat wordt er gemeten bij een trekproef? 21 Wat wordt er gedaan in een buigproef op een las? Maak dit duidelijk in een tekening. 22 Wat wordt er gemeten in een kerfslagproef? 23 Als je een las wilt onderzoeken zonder deze stuk te maken, welke onderzoekmethoden zijn daarvoor beschikbaar? Geef van minstens drie onderzoekmethoden een omschrijving: hoe het werkt en wat er dan onderzocht wordt. Er zijn twee oefeningen V-naad en I-naad lasverbindingen. Je vindt deze op de tekeningen TIG2-Alm-94300-05 en -06. Je kunt ook aan je praktijkopleider vragen naar een vergelijkbare opdracht. Bekijk de tekeningen van de opdrachten en voer de onderstaande activiteiten uit voordat je met de oefeningen begint. 24 Maak een materiaal- / zaaglijst aan de hand van de tekeningen van de oefeningen. 25 Maak een lijst van de lasnaadvormen en zet daar de waarden van de instellingen in, zoals spanning en draadsnelheid. 26 Controleer of de lasapparatuur is aangesloten en ingeschakeld. 27 Controleer of de gastoevoerafsluiter geopend is. Uitvoeren oefening Je hebt nu alle voorbereidingen van deze oefeningen doorlopen. Je kunt nu beginnen met het uitvoeren van de praktijkoefeningen. 1 Stel de lasapparatuur op de juiste waarden in, vraag zonodig in- structie aan je praktijkopleider. 2 Laat één en ander controleren door de praktijkopleider. 3 Ga pas na overleg met je praktijkopleider de lasoefeningen maken. 4 Maak het/de werkstuk(ken) volgens de gegevens van de tekeningen. 5 Haal de lasspatten en bramen weg. 6 Laat de praktijkopleider het resultaat van elke oefening zien voordat je met de volgende begint. Controle oefening 1 Maak een controlelijst van de gemaakte oefeningen. 2 Ga na of je aan de gestelde veiligheidsvoorwaarden hebt voldaan. 3 Controleer je gemaakte werk aan de hand van je eigen controlelijsten. 4 Ruim de werkplek op, schakel de lasmachine uit en draai de gastoevoerafsluiter dicht.

2

3

21

BEROEPSTAAK TIG 2 ALUMINIUM

4

Beoordeling en nabespreking oefening Laat je praktijkopleider het gemaakte werk zien en controleren. Bespreek wat er goed ging en wat er minder goed is gegaan. Vul de door jou gemaakte controlelijst(en) in.

22

STAP 3 VOORBEREIDEN

23

BEROEPSTAAK TIG 2 ALUMINIUM

Afbeelding 5:

24

STAP 3 VOORBEREIDEN

WERKVOORBEREIDING

Afbeelding 6:

Je hebt nu alle oefeningen gedaan. Alle vaardigheden die je nodig hebt voor het maken van de eindopdracht heb je je eigen gemaakt. Nu kun je overgaan tot het maken van een werkvoorbereiding voor het maken van de eindopdracht. In de werkvoorbereiding neem je op wat je gaat doen en wat je daarbij nodig hebt. De tekening van het product is daarbij je belangrijkste informatiebron. De volgende punten zijn daarbij van groot belang: • Welke informatie uit de tekening heb ik nodig. • Welke voorschriften moet ik toepassen bij het maken van de verschillende onderdelen. • Welke materialen, gereedschappen, hulpmiddelen en bescher- mingsmiddelen heb ik nodig. • Welke volgorde moet ik toepassen. • Welke veiligheidsmaatregelen moet ik nemen.

ACTIVITEITEN

1

Maken van de werkvoorbereiding 1 Maak de stuklijst compleet. 2 Maak een omschrijving van de bewerkingsvolgorde. Zet in een tabel welke onderdelen je eerst gaat maken en welke gereedschappen en hulpmiddelen je daar voor nodig hebt. 3 Maak een tabel van de verschillende lasnaadvormen. Neem daarin op de laspositie en de benodigde instellingen zoals: stroomsterkte, elektrodediameter, draadsoort, gashoeveelheid enz.

25

BEROEPSTAAK TIG 2 ALUMINIUM

Uitvoeren

Ui tvoeren

IN TE LEVEREN RESULTAAT

• Product.

Stap 4 Uitvoeren

Je gaat nu aan de slag met het maken van de eindopdracht. Alle informatie heb je inmiddels verzameld. Gebruik je omschrijving van de bewerkingsvolgorde als basis voor de uitvoering van de opdracht.

ACTIVITEITEN

1

Voorbereiding 1 Verzamel de materialen die je nodig hebt en controleer de afmetingen. 2 Verzamel de hulpstukken en gereedschappen die je nodig hebt. 3 Bestudeer de tekening. Teken de onderdelen af volgens de maten die op de tekening staan.

2

Uitvoering 1 Maakt de onderdelen één voor één.

2 Hecht de onderdelen aan elkaar. Controleer of de maten, haaksheid en vlakheid voldoen aan de eisen die op de tekening staan. 3 Las het werkstuk af volgens de lasaanduidingen op de tekening.

26

STAP 4 UITVOEREN

Afbeelding 7:

27

BEROEPSTAAK TIG 2 ALUMINIUM

Controleren

Controle

IN TE LEVEREN RESULTAAT IN TE LEVEREN RESULTA T ren • Controlelijst van jezelf. • Controlelijst mededeelnemer.

Stap 5 Controleren

Je hebt je beroepstaak uitgevoerd. Nu ga je je eigen werk controleren. Eventuele fouten kun je zelf herstellen.

ACTIVITEITEN

1

Voorbereiding controle 1 Maak een controlelijst.

• Hoe ga je dit aanpakken? • Denk aan de volgende punten: • Maatvoering • Vorm- en plaatstoleranties • Afwerking 2 Benoem aan welke gestelde veiligheidsvoorwaarden je hebt voldaan. Uitvoeren controle 1 Controleer je gemaakte werk aan de hand van je eigen controlelijst. 2 Controleer samen met een medeleerling de door jullie gemaakte producten.

2

28

STAP 6 BEOORDELEN

IN TE LEVEREN RESULTAAT Beoordelen Beoordelen

• Ingevulde beoordelingsmonitor. • Bewijsstukken van het criteriumgericht interview. • Eindpresentatie. • Demonstratie.

Stap 6 Beoordelen

In deze stap word je beoordeeld met een beoordelingsmonitor. Met de beoordelingsmonitor word je beoordeeld op: • wat je hebt gemaakt • hoe je dit hebt uitgevoerd. Er wordt speciaal gelet op je vakkennis, vaardigheid en beroepshouding. Tijdens het uitvoeren van de beroepstaak houden jij en je beoordelaars de beoordelingmonitor bij.

ACTIVITEITEN

1

Invullen beoordelingsmonitor 1 Zorg voor een correct ingevulde beoordelingsmonitor. 2 Vraag een medeleerling om jou te beoordelen op communicatieve en sociale vaardigheden.

2 Bewijsstukken van het criteriumgericht interview 1 Verzamel alle bewijsstukken. 2 Je moet kunnen aantonen dat je de beroepstaak goed hebt uitgevoerd. Het criteriumgericht interview 1 Stel de definitieve datum vast voor het beoordelingsmoment met je beoordelaars. 2 Bereid het criteriumgericht interview heel goed voor. 3 Voer een beoordelingsgesprek met je begeleider 3

29

BEROEPSTAAK TIG 2 ALUMINIUM

4

Eindpresentatie (In overleg met je begeleider) 1 Stel de definitieve datum vast voor de eindpresentatie met je beoordelaars. 2 Bereid de presentatie voor. 3 Voer de presentatie uit. Demonstratie (In overleg met je begeleider) 1 Stel de definitieve datum vast voor de demonstratie met je beoordelaars. 2 Bereid de demonstratie voor. 3 Voer de demonstratie uit.

5

30

STAP 7 TERUGKIJKEN

Terugkijken

Terugki jken IN TE LEVEREN RESULTAAT

• Een afgevinkt mini-POP. • Terugkijkverslag. • Bijgewerkt portfolio.

Stap 7 Terugkijken

Je hebt deze beroepstaak bijna afgerond. Het is nu tijd om terug te kijken op de uitvoering ervan. Deze laatste stap is een heel leerzame stap. Je kunt de informatie die je hier krijgt, gebruiken om je competenties te verbeteren in een volgende beroepstaak.

Maak een afspraak met je trajectbegeleider voor dit gesprek.

31

BEROEPSTAAK TIG 2 ALUMINIUM

ACTIVITEITEN

1

Terugkijkverslag 1 Maak een terugkijkverslag aan de hand van onderstaand schema.

Naam: Datum: Beroepstaak: Naam trajectbegeleider:

Stap

Wat ging goed

Wat kon beter

1 Oriënteren 2 Invullen Mini-POP 3 Voorbereiden 4 Uitvoeren

5 Controleren 6 Beoordelen

Samenvatting, beoordeling en conclusies

Wie

Wat heb ik geleerd

Wat moet ik nog aan werken

Trajectbegeleider Medeleerling Praktijkopleider Zelf

32

BRONNEN

Booglassen TIG 2 kenteq 350-363-4 Katern TIG2 niveau -2 NIL-HVO-T2 www.leren.nl www.techniekstad.nl

33

BEROEPSTAAK TIG 2 ALUMINIUM

BIJLAGE 1 BEOORDELINGSMONITOR

ht d f l id d t ti i di t A - G Opmerkingen Lassen TIG 2 Aluminium vorm verwac ge rag a ge e van e pres a e- n ca or 1.1 Benoemt leerdoelen voor eigen ontwikkeling 1 energie om tot een keuze te komen. W 1 Vakdeskundigheid toepassen g p L 4 Stap 2 Invullen mini POP

Leerling: Complexiteit Basislasser [94302] Beoordeling B Product Basisvaardigheden Metaalbewerker orm r ngsvo aars LLB Werkproces Competenties Prestatie-indicator of pleider ordelin ordelaa taak L taak e ng tijkopl ent e D - A 2 A i werkv beoor beoor BPV ok Kernt Kernt Code leerlin prakt docen score w b b B o K K C l p d s Stap 1 Oriënteren en ontw l en ambitie tonen ap 2 l e m n -

Ingevulde planning ind E t A Beslissen en activiteiten initiëren Is in staat de leeractiviteiten in de praktijk uit te voeren en zo nodig bij te stellen. 1 4 Plant zijn eigen ngevulde E t c i i e t s i l e activi ei en de ak en z Q Plannen en i Heeft op basis van zijn leerdoelen een planning gemaakt van zijn leeractiviteiten. .4 Plant z jn g n leerproces en voert uit organ seren eeft ee g a r eit Heeft de verzamelde informatie zodanig geïnterpreteerd dat er een duidelijk beeld is van de werkopdracht. K Draagt zorg voor de aangeleverde materialen, middelen en gereedschappen. middelen inzetten zij or he v p aat en, werk n en er or n van het ateri al. r z voor het goed in en afstellen van machines en gereedschappen. Formuleren en J l P dni flezej nav tsjilelortnoC n e rapporteren Legt de meetresultaten vast. 1 6 M t t t L l P 2G remenleededem tsjilelortnoC Materialen en middelen inzetten 1.6 Me en, testen en controleren van 1 j iddelen inz g vervaardigde producten Gebruikt zijn kennis van machines en gereedschappen om deze vakkundig te kunnen in- en afstellen unn n af e . L Materialen en Kiest, controleert en gebruikt materialen, middelen en gereedschappen die nodig zijn voor het verplaatsen bewerken en vervormen van het materiaal Draagt zorg Past de geldende bedrijfsregels en procedures toe bij het in en afstellen van machines en gereedschappen. p p g g E Samenwerken en overleggen Raadpleegt zijn collega’s om complexe producten te kunnen bewerken of vervormen. ov leg v K Vakdeskundigheid toepassen Bewerkt en vervormt het materiaal vakkundig en accuraat. 1.4 Verbinden van onderdelen 1 toep sen T Instructies en procedures opvolgen Volgt de voorgeschreven procedures op. p .7 Afr n werkzaamheden 1 T n procedures opvolgen

Tabel bewerkingen lasvaardigheden BG E v O d k N Stelt zich op de hoogte van veranderingen in de samenleving en werkomgeving en Tab B E v v P3,2G galsreV Tabel vaardigheden G2 3 P v Onderzoeken N op e hoo e a in maakt hiervan gebruik om duidelijke leerdoelen te stellen. Gedrevenheid en Aanvaardt de uitdaging om de eigen leerdoelen te ont-dekken en investeert tijd en vaard gh ,3 v P3,2G edroglovkrew lebaT uitd ing om de igen leerdoelen te ont- ekken en in esteert tijd en Beoordelingen oefening hoeklas in positie ind P pra/v Beoordeling oefening V-las ind P pra/v 1.1 Voorbereiden Beoordeling oefening I-las ind P pra/v Kennistoets vakvaardigheden ind K v Materialen en middelen inzetten werkzaamheden K va i ind K v Werkvoorbereiding van de eindopdracht ind P pra/v mi delen nzetten K arp iC dni thcardpodnie ed ,tcudorp teH Vakdeskundigheid toepassen 1.2 Machine en gereedschappen in en 1 e h e - en afstellen T Instructies en procedures opvolgen

Stap 6 Beoordelen tap e del Ingevulde beoordelingsmonitor ind Ci/Ep ab M Analyseren Kan zijn eigen manier van werken en leren in kaart brengen en bepaalt of het in l d d ht di i d t 1.5 Evalueert de m to vo gende op rachten nodig is deze aan te passen. Bewijsstukken criteriumgericht interview ind Ci/Ep .nessap et naa ezed ,ljitsreel ed revo kcabdeef an ,taats ni sI nereL P ba .5 valuee gekozen manier van leren 1 Eindpresentatie / demonstratie ind Ci/Ep ab Stap 7 Terugkijken p U t E dni POP-inim dluvegni neE Omgaan met verand. en aanpassen loopbaan en onderneemt 2 t E dni galsrevkjikgureT Bijgewerkt p baGF dni oiloftro

procedures opvolgen an eert de voorgesc reven m met den en tinstr en en. F Ethisch en integer Houdt rekening met zijn omgeving en maakt zijn werkplek schoon en voert het en i eger handelen oudt r ening m zij om ing en ma kt zi w kpl k cho en afvalmateriaal volgens de voorschriften af. Materialen en 1 7 Afronden L en alle rel vante formulier cor e n v ns o ge c r ve bedrijfsprocedures. 2.3 Stuurt de eigen p p p l p

Onderkent en accepteert dat beroepseisen en beroepsuitoefening veranderen en kan zijn plan van aanpak hierop aanpassen. acties die daarbij nodig zijn W Is geïnteresseerd in het vak en is bereid zich in te zetten voor nieuwe ontwikkelingen. Gedrevenheid en ambitie tonen k or f io ind F ab zij ont i elingen amb t e tonen

Gebruikt en draagt zorg voor meetgereedschappen, materiaal en persoonlijke beschermingsmiddelen die nodig zijn voor het meten en controleren van de vervaardigde producten. T Instructies en Hanteert de voorgeschreven meetmethoden en meetinstrumenten

middelen inzetten Gebruikt de juiste middelen om de producten en zijn werkplek schoon te maken. Instructies en Vult alle relevante formulieren correct in volgens de voorgeschreven

34

Stap 4 Uitvoeren

Stap 3 Voorbereiden

Stap 5 Controleren

notities

Deze beroepstaak is uitgebracht in een serie voor de kwaliƒcatie Metaalbewerken, uitstroom Basislasser. Beroepstaken zijn gebaseerd op het didactisch model BGL (Beroepstaak Gestuurd Leren). De beroepstaken zijn tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van de Stichting Consortium Beroepsonderwijs.

OVERZICHT BEROEPSTAKEN BASISLASSER

Basisdocument Introductie Basislasser 1 Constructiewerken 2 MIG/MAG 1 3 MIG/MAG 2 4 TIG 1 5 TIG 2 Aluminium 6 TIG 2 RVS 7 BMBE 1 8 BMBE 2 9 Basislasser in bedrijf

69372110 Bestelnummer 006BTML0006

Made with