006PWIB0006

PROJECTWIJZER 9 Leerjaar 3

Naar de eindstreep BPV-3

INDUSTRIEEL DESIGN

MIDDENKADER ENGINEERING

Begeleidershandleiding

Naar de eindstreep

Project ‘BPV-3’

69368087 006PWIB0006

-1-

Colofon Deze uitgave is gerealiseerd onder verantwoordelijkheid van de Stichting Consortium Beroepsonderwijs.

Directeur en managementteam P. Foppen en L. Fine; B. Huijberts; M. Pelgrum

De volgende docenten hebben meegewerkt aan de totstandkoming van deze projectwijzer B. Lodeweegs; T. Derks; T. Kiljan; L. Hendriks; P.van Passel; M. Ottink; R. Krooswijk; P. Siesling; J. Koopmans; P. Beaujon Werkgroepleider A.G. Bol Redactie

A. Brok, M. Brok Omslag/Lay-out

Studio Blanche Foto's/figuren Stichting Consortium Beroepsonderwijs

Ondanks alle inspanningen is het mogelijk dat de stichting Consortium PGO niet alle copyrights van de in de uitgave opgenomen illustraties geregeld heeft. Degene die meent alsnog rechten te kunnen doen gelden, wordt verzocht contact op te nemen met de Stichting. MicrowebEdu © 2009 Stichting Consortium Beroepsonderwijs Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, namelijk elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de Stichting Consortium Beroepsonderwijs.

-2-

Inhoudsopgave

1. Inleiding

4

2. Organisatie

6

3. De beroepscontext (Project-Start-Up)

12

4. Project

14 14 17 20 22 26 28 30 34 35 36 36 46 47 48 49 50 51 54 55 56 58 59

x Oriëntatie x Definitie x Realisatie x Oplevering x Nazorg

x Werkvoorbereiding

5. Evalueren, Beoordelen, Verantwoorden en Kwalificeren

x Monitor PW9

x Competentiescoretabel PW9

Bijlagen Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3 Bijlage 4 Bijlage 5 Bijlage 6 Bijlage 7 Bijlage 8 Bijlage 9 Bijlage 10 Bijlage 11 Bijlage 12

Keuze van jouw leerweg

Projectdossier en fasedocument BPV-3

Plan van Aanpak Prestatieomschrijving

Weekstaat

Handreiking bedrijfskundig onderzoek en loopbaankeuze

Informatie over het BPV-verslag Formulier tussentijdse evaluatie Formulier eindevaluatie Handreiking voor een presentatie Stappenplan Communicatie Beoordeling Communicatieproduct

-3-

1.

Inleiding

Geachte collega, Evenals alle projectwijzers is ook deze projectwijzer een routebeschrijving die studenten gedurende een aantal weken de weg wijst bij het realiseren van een project. Alle projectwijzers zijn uitgewerkt volgens het didactisch model CGO: Competentie Gericht Onderwijs. Het ontwikkelen van kennis, vaardigheden en een goede (werk)houding vormen samen de garantie dat studenten zich ontwikkelen tot competente beroepsbeoefenaars. Kennis, vaardigheden en houding ontwikkelen studenten het beste door oefening in de praktijk. In deze projectwijzer wordt een beroepspraktijk nagebootst met een projectmatige opzet. Bewust zijn er in de projecten soms dilemma’s ingevoerd om zo dicht mogelijk bij de werkelijkheid te blijven en de studenten te laten ervaren dat een project niet altijd probleemloos verloopt. Elke projectwijzer is opgedeeld in projectfasen. Naast vakmatig zaken dienen studenten bij CGO vooral competent gedrag te ontwikkelen, zoals sociaal communicatieve vaardigheden, werken in teamverband, nauwkeurig blijven werken onder tijdsdruk of oplossingen zoeken voor problemen. Tenslotte wil het CGO-model ook bereiken dat de student een betrokken, gemotiveerde en enthousiaste beroepsbeoefenaar wordt. U kunt dit proces begeleiden en bewaken. Een wezenlijk onderdeel van het (goed) functioneren van een mens in de beroepspraktijk is het nemen van verantwoordelijkheid. Studenten zijn daarom ook zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop hun studie verloopt. De taak van begeleiders op school en in de beroepspraktijk is hen op allerlei manieren te coachen en terzijde te staan. Kenmerkend voor CGO onderwijs is dat ook medestudenten een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling, de evaluatie en de reflectie naar de student. Diverse betrokkenen observeren de studenten tijdens hun werkzaamheden, zoals docenten, de projectbegeleider, praktijkbegeleiders, maar ook medestudenten. In de laatste fase van het project evalueren de studenten gezamenlijk de resultaten en hun persoonlijke ontwikkelingen. Tot slot evalueert elke student individueel met zijn projectbegeleider de vorderingen die hij heeft gemaakt. Dit gebeurt onder andere tijdens een functioneringsgesprek dat wordt gehouden aan de hand van een door de student geschreven reflectieverslag. Opleiden, evalueren en beoordelen zijn in het CGO-model geïntegreerd. Meer informatie vindt u in de begeleidershandleiding van Projectwijzer 0, het Basisdocument Middenkader Engineering. Digitale ondersteuning van de projectwijzer, tekeningen, de monitor, de competentiescoretabel e.d. kunt u downloaden via www.consortiumbo.nl. Deze projectwijzer Voor u ligt de begeleidershandleiding van projectwijzer 9 voor de opleiding Middenkader Engineering. Deze projectwijzer kan gebruikt worden voor het organiseren, het uitvoeren, beoordelen en registreren van de buitenschoolse leeractiviteiten van de studenten in leerjaar 3. Het is een routebeschrijving die de studenten de weg wijst bij het kiezen van een geschikte leerweg en het realiseren van de B eroeps P raktijk V orming. De studenten gaan voor de derde keer tijdens de opleiding werken in het bedrijfsleven. In de eerste twee leerjaren hebben ze dat telkens ook een periode kunnen doen. De naam van de projectwijzer ‘Naar de eindstreep’ verwijst ernaar, dat zij het afstuderen in gang zetten.

-4-

Ze starten met de tweede fase van de opleiding: ‘Het afstuderen in de door hen gekozen vakrichting’. Er zijn diverse manieren waarop ze hun studie nu kunnen vervolgen. Afhankelijk van de mogelijkheden binnen uw ROC kunnen ze een keuze maken uit de volgende leerwegen: 1. BPV met schoolprojecten 2. BPV met verwerving en realisatie van een bedrijfsproject

3. Jong Ondernemen / studentenbedrijf 4. Een duaal traject, dus werken en leren 5. Een combinatie van bovenstaande mogelijkheden

De projectwijzer kan op diverse momenten en op diverse manieren in het derde jaar van de opleiding worden ingezet. Daarom is het van groot belang dat ze vroegtijdig (in leerjaar 2) met deze projectwijzer aan de slag gaan. Deze leerwegen en de manieren van inzetten worden in bijlage 1 toegelicht. Wij hopen dat u de mogelijkheden heeft om de studenten de leerweg te laten kiezen die bij hun studiewensen aansluit. Alle informatie voor de begeleiders is in de grijze vlakken aangegeven. Alle niet in de grijze vlakken opgenomen tekst is de complete studentenversie. Wij wensen u veel succes.

-5-

2.

Organisatie

Projectgroep Dit project start je op met de projectgroep van het voorliggende project. Na de oriëntatiefase is het een individueel project. Je kunt elkaar in een presentatie wel vertellen over je ervaringen. Deze presentatie kun je houden tijdens een terugkomdag of aan het einde van je BPV-periode. Tijdens de presentaties kun je veel van anderen leren en zij kunnen van jouw ervaringen leren. Het leren van elkaar is een belangrijk gegeven. Heeft een ander soms bij een bedrijf gewerkt waar jij een volgende keer naar toe wilt? En hoe kun je dat dan organiseren? Aanpak van het project Het is belangrijk dit project zeer ruim voor de aanvang van de BPV-periode op te starten. Dit in verband met het kiezen van een leerweg en de tijd die nodig is om een BPV-bedrijf te vinden. Informeer vroegtijdig bij je school welke leerwegen mogelijk zijn. Ook voor de BPV wordt gewerkt met een projectmatige aanpak. Wel is de ontwerpfase weggelaten omdat deze geen functie heeft. Zo kun je ervaren dat een projectmatige aanpak niet altijd uit zeven fasen bestaat. De realisatiefase breng je door in het BPV-bedrijf. Vanaf de eerste activiteiten van dit project leg je een projectdossier aan conform het voorbeeld in bijlage 2. Alle afspraken en producten doe je in dit dossier. Aan het einde van de periode kun je met dit dossier aantonen dat je aan alle voorwaarden hebt voldaan. Persoonlijke ontwikkeling In je POP heb je vastgelegd welke competenties en vaardigheden je gedurende een langere periode wilt ontwikkelen. Dit Persoonlijk Ontwikkelings Plan kan na iedere periode, in overleg met je S tudie- L oopbaan- B egeleider, worden bijgesteld. Tijdens het project wordt, in de definitiefase, een Plan van Aanpak gemaakt en maak je voor jezelf een mini-POP (het persoonlijk ontwikkelingsplan voor deze periode). De competenties die je in deze periode gaat ontwikkelen, zullen voor een deel voor iedere student dezelfde zijn, maar voor een groot deel ook per student verschillen. Het is aan jou om een leerweg en een bedrijf te kiezen waar je denkt te kunnen leren en te ontwikkelen wat bij je past. Met welke technieken wil je werken en in wat voor functie? Op kantoor, in de uitvoering, in service en onderhoud of juist in de commerciële activiteiten? Houd daarbij ook rekening met wat je wellicht in leerjaar vier als laatste project wilt doen, kies dan voor deze periode andere werkprocessen. Neem tijdens de BPV vooral een onderzoekende en een vragende houding aan. Vraag alles wat je weten wilt over zaken die belangrijk zijn voor je persoonlijke ontwikkeling. Mensen uit de praktijk kunnen je veel en weer andere dingen leren dan de begeleiders op school. Het is van belang gedurende en aan het einde van de periode vast te leggen wat jij specifiek geleerd hebt.

-6-

Veel meer over persoonlijke ontwikkeling, structuur van de opleiding en manieren van studeren staat natuurlijk in projectwijzer 0. Dat is het Basisdocument voor deze opleiding.

-7-

x ALGEMEEN / PROJECTBEGELEIDER De ondersteuning, zoals in deze handleiding omschreven, is bedoeld als een advies. U kunt daar zelf naar eigen inzicht en mogelijkheden van afwijken. Ieder ROC heeft zijn eigen cultuur op het gebied van de realisatie van leerjaar 3 en 4. Deze PW biedt u de mogelijkheid, de leerweg van leerjaar 3 en 4 aan de wensen van de individuele student en aan de mogelijkheden van uw eigen organisatie aan te passen. Projectgroep Wij adviseren dit project op te starten met de projectgroep van het voorliggende project. Tevens raden wij u aan om de projectbegeleider van die voorliggende periode op te laten treden als projectbegeleider oftewel BPV-begeleider. Dit borgt voor de student een goed begeleide opstart en verdere begeleiding door een vertrouwde en betrokken docent. Na de oriëntatiefase is het een individueel project. We adviseren wel een aantal terugkomdagen te plannen voor begeleiding. Laat de studenten daar ook aan elkaar presenteren. Dit heeft een hoog leerrendement. De eindpresentatie van de volgende en laatste BPV-periode zal individueel plaatsvinden bij het BPV- bedrijf zelf. Dit is dus een goede voorbereiding. Aanpak van het project Het is belangrijk dit project zeer ruim voor de aanvang van de BPV-periode op te starten. Dit in verband met het kiezen van een leerweg en de tijd die nodig is om een BPV-bedrijf te vinden. De projectmatige aanpak is ook op de PBV van toepassing. De ontwerpfase is weggelaten omdat deze geen functie heeft. Het is de bedoeling dat de studenten begrijpen dat de projectmatige aanpak niet altijd in 7 fasen hoeft te zijn, maar functioneel dient te worden ingevuld. De realisatiefase brengt de student door in het BPV-bedrijf. Bepaal als schoolorganisatie vroegtijdig welke leerwegen u aan kunt en wilt bieden en informeer de studenten daarover. Vanaf de eerste activiteiten van dit project kunnen studenten een projectdossier aanleggen conform het voorbeeld in bijlage 2. Wij adviseren u de studenten in deze map alle bewijzen te laten verzamelen voor de eindbeoordeling van deze periode. Laat de studenten de originelen van de beoordelingsformulieren, weekstaten e.d. in de map doen. Aan u kunnen ze dan kopieën opsturen of afgeven. De studenten dienen te leren zelf de juiste bewijzen te verzamelen en deze verantwoording niet bij u te leggen. Persoonlijke ontwikkeling van de student Het kiezen van een leerweg en de manier van afstuderen zal voor veel studenten niet eenvoudig zijn. Wellicht kan een S tudie- L oopbaan- B egeleider, iemand uit het bedrijfsleven of iemand van het HBO een workshop verzorgen voor aanvang van de BPV. Leer studenten een bewuste en weloverwogen keuze te maken. Neem daarbij de hele periode van leerjaar 3 en 4 in ogenschouw. Het zou mooi zijn als studenten tijdens BPV 3 een andere ervaring opdoen dan tijdens BPV 4. Bijvoorbeeld één keer in de uitvoering/service en onderhoud en een keer op kantoor bij het ontwerpen en werk voorbereiden. Laat de studenten, om een en ander te ordenen, hun plannen zorgvuldig vastleggen in het mini-POP. Veel meer over persoonlijke ontwikkeling, structuur van de opleiding en manieren van studeren staat natuurlijk in de begeleidershandleiding van projectwijzer 0. Het Basisdocument voor deze opleiding. Het eindproduct van deze periode is een geheel compleet projectdossier.

-8-

x PROJECTMANAGEMENT/BEDRIJFSKUNDE Studenten voeren in deze periode een bedrijfskundig en een loopbaanonderzoek uit. Het doel is dat MBO-studenten een soort helikopterview ontwikkelen en zich gedurende de vier BPV-perioden bewust worden van: x wat voor soorten bedrijven er zijn x hoe er gewerkt wordt x waar ze zelf zouden willen werken De onderzoeken gaan over: x het bedrijfsprofiel x projectmatige aanpak binnen het bedrijf x persoonlijke ontwikkeling/loopbaankeuze Het deel over de persoonlijke ontwikkeling ligt op het grensvlak van onderzoek naar de bedrijfssituatie en de persoonlijke ontwikkeling van de student. Wij adviseren u om tijdens één van de terugkomdagen een workshop te organiseren waarbij u de studenten kan stimuleren tot en begeleiden bij de realisatie van dit onderzoek. De uitwerking van het onderzoek wordt opgenomen in het algemene eindverslag en in de eindpresentatie. Handreikingen voor het bedrijfskundig en het loopbaanonderzoek staan in bijlage 6. x COMMUNICATIE/NEDERLANDS Deze projectwijzer 9, het verwerven van een BPV-plaats, het realiseren en verantwoorden ervan, is een unieke gelegenheid om de studenten alle in de afgelopen 2 jaar op school geoefende vaardigheden toe te laten passen in de praktijk. Leerlijn Bij PW 1 t/m 8 zijn de stappen a t/m f van het communicatieplan successievelijk doorlopen. a) onderwerp, doel en thema’s bepalen b) publiek bepalen c) gevolgen van stap a en b voor tekst bepalen d) medium en bijbehorende conventies bepalen e) opbouw van de boodschap bepalen f) ruis voorkomen U kunt de studenten er nu op wijzen en ze begeleiden bij het toepassen ervan. Europees Raamwerk De docent kan specifiek beoordelen op basis van de niveauomschrijvingen volgens het Raamwerk Nederlands of het taalvaardigheidniveau van de student voldoende is. Voor deze periode adviseren wij om het beoogde B2 niveau na te streven. Dit maakt voor de student helder waar hij staat. In het laatste deel van de opleiding kunt u ze dan begeleiden naar het eindniveau. Vaardigheden/Medium/Producten Aan de hand van onderstaande communicatieactiviteiten kunnen studenten zich doorontwikkelen. - Sollicitatieprocedure - Bedrijfskundig en loopbaanonderzoek - Functioneren op de werkvloer - Rapporteren naar de onderwijsinstelling - Een BPV-verslag - Eindresultaat presenteren - Reflectie en communicatie over functioneren en competentieontwikkeling

-9-

Wellicht is het mogelijk de studenten zoveel mogelijk een eigen medium te laten kiezen en dat professioneel te hanteren Ondersteuning/Drieslagmethode 1. Veel activiteiten zullen door de projectbegeleider/BPV-begeleider in gang worden gezet, begeleid en beoordeeld. Denk daarbij vooral aan het kiezen van een medium en het communiceren naar het ROC. U kunt daarin richting geven en uw collega’s ondersteunen. 2. U kunt met uw collega’s afspreken bepaalde producten mee te beoordelen om bij het vervolg van de opleiding gericht aan de gang te kunnen gaan. Het eindverslag is daar een uitgelezen product voor. 3. Bij het signaleren van onvoldoende niveau kunt u de studenten ondersteunen bij specifieke problemen. Mogelijk kunt u tijdens een terugkomdag een workshop verzorgen ter ondersteuning van het bedrijfskundig onderzoek, BPV-verslag en de eindpresentatie. x COMMUNICATIE/MVT Studenten krijgen wellicht de mogelijkheid hun BPV in het buitenland te doorlopen. Zij kunnen onderdelen van het verslag in de ‘vreemde taal’ in het verslag opnemen. Studenten die tijdens hun BPV contacten hebben met het buitenland worden geacht in hun verslag rapportages op te nemen van deze contacten in de ‘vreemde taal’. Dat kunnen bijvoorbeeld producten van telefoongesprekken of correspondentie zijn. De studenten kunnen in het algemeen aangezet worden op de werkvloer de belangrijkheid van het beheersen van een moderne vreemde taal waar te nemen. In hun eindpresentatie kunnen ze daar, in de vreemde taal, verslag van doen. x LEREN, LOOPBAAN EN BURGERSCHAP Bij het opstarten van deze projectwijzer staat het kiezen van een leerweg centraal. Kerntaken 1 en 2 x De student moet een keuze maken op welke wijze hij in leerjaar 3 en 4 de studie wil vervolgen. Duaal, studentenbedrijf enzovoort. Wat is voor hem de beste manier van leren? (WP 1.2, 1.3, 1.4 en 1.5) x Deze keuze houdt ook verband met zijn loopbaan. Welke manier van afstuderen past bij hem, wil hij na de opleiding gaan werken of naar het HBO enzovoort. Tijdens de BPV doet hij een loopbaanonderzoek en reflecteert daarop. Welk werk past bij hem en bij zijn eigen waarden en kwaliteiten. (WP 2.1, 2.2 en 2.3) Andere kerntaken Afhankelijk van het bedrijf waar de studenten BPV gaan doen, kan individueel een sprong gemaakt worden in de ontwikkeling op een van de andere kerntaken. Maak de studenten daarop attent en geef ze de ruimte deze ontwikkeling te tonen. U kunt een afdelingsoverstijgende workshop geven bij de aanvang van dit project. Tijdens de BPV kunt u op één van de terugkomdagen een ondersteunende workshop geven.

-10-

x TECHNIEK Voor wat betreft de techniek geeft het dossier de ruimte om studenten af te laten studeren aan de hand van projecten die de regio te bieden heeft en/of die de voorkeur van de individuele studenten hebben. Het is aan u om te bewaken dat de projecten en de BPV-activiteiten technisch van voldoende inhoud, differentiatie en niveau zijn. Er dient natuurlijk competent gedrag getoond te worden bij het werken aan de kerntaken en de werkprocessen die bij de opleiding horen. De kerntaken van de kwalificatie ‘Technicus Middenkader Engineering’ zijn: x Ontwerpt producten of systemen x Bereidt productiewerk voor x Bekwaamt zich in productiewerk en/of begeleidt productiewerk x Onderhoudt producten en systemen Gedurende leerjaar 3 en 4 zal het de uitdaging zijn om studenten in de gelegenheid te stellen een bepaalde periode aan elk van de vier kerntaken te werken. Hiertoe zal de student zowel in de werkvoorbereiding als in de productie/service en onderhoud werkzaam moeten zijn. Hierover kunnen wellicht afspraken gemaakt worden met de BPV-bedrijven. Gezien het stadium van de opleiding kan de kerntaak ‘Begeleidt productiewerk’ beter worden gelezen als ‘bekwaamt zich in productiewerk en/of begeleidt productiewerk ’. De rapportage, aan welke kerntaken en werkprocessen is gewerkt, kan zichtbaar worden gemaakt in de weekstaten. Hierbij is het belangrijk dat de student de uitgevoerde werkzaamheden helder omschrijft. Daarnaast is het vooral belangrijk dat de bedrijven tweemaal beoordelen op competent gedrag. Hiervoor kunnen de evaluatieformulieren uit bijlagen 8 en 9 worden gebruikt. De rol van de BPV-bedrijven bij de beoordeling van de student wordt door de overheid op dit moment als zeer belangrijk en zwaarwegend gezien.

x EXACT In deze projectwijzer wordt het vak Exact niet ondersteund.

-11-

3. De beroepscontext (Project-Start-Up)

In het eerste en tweede leerjaar heb je je kunnen oriënteren op je opleiding en kunnen trainen in basiskennis en basisvaardigheden. Je hebt je competenties in de breedte ontwikkeld en je hebt theoretische kennis en praktische vaardigheden opgedaan. Je kunt je nu meer in de diepte gaan ontwikkelen en je voorbereiden op het afstuderen. Leerweg Er bestaan diverse manieren waarop je de komende twee jaar kunt studeren. Al deze manieren kunnen leiden naar je diploma. Afhankelijk van de mogelijkheden binnen jouw ROC kun je in leerjaar 3 en/of 4 een keuze maken. Het is van groot belang dat je je goed verdiept in de diverse mogelijkheden. Je onderzoekt wat op jouw ROC mogelijk is. Vervolgens geef je aan wat jouw voorkeur heeft, wat past bij jou zelf en bij je toekomstplannen. Wie naar het HBO wil, maakt misschien een andere keuze dan degene die na het MBO wil gaan werken. Heb je geld nodig omdat je zelfstandig woont of kun je nog even student zijn? In bijlage 1 worden de leerwegen nader toegelicht. Buitenland Het is mogelijk dat jouw ROC je ruimte biedt om een BPV-periode in het buitenland door te brengen. Natuurlijk is dat een mogelijkheid om een fantastische ervaring op te doen. Je ziet wat van de wereld, je kunt het spreken, luisteren en schrijven in een vreemde taal wellicht in één keer op het eindniveau brengen. Deze ervaring kan in je latere carrière ook zeer van pas komen. En je maakt kennis met andere (bedrijfs)culturen. Zeker de moeite waard om eens te overwegen.

Leren, Loopbaan en Burgerschap Op het gebied van je persoonlijke ontwikkeling kan deze BPV-periode ook belangrijk zijn. Denk daarbij aan het sturen van je loopbaan, functioneren in een arbeidsorganisatie, functioneren als consument, respectvol gebruiken van openbare ruimten en zorgdragen voor de eigen gezondheid. Wellicht kom je bij een bedrijf waar je je op een van deze punten extra kunt ontwikkelen.

-12-

Kerntaken, werkprocessen en competenties Gedurende de komende twee jaar moet je de competenties die bij jouw opleiding horen, naar het eindniveau ontwikkelen en tonen. Dit dient te gebeuren tijdens het werken aan alle kerntaken die bij je opleiding horen. Wat ga je wanneer doen? De kerntaken zijn: 1. Ontwerpt producten of systemen 2. Bereidt productiewerk voor 3. Begeleidt productiewerk (tijdens de opleiding ook: ‘Bekwaamt zich in productiewerk’) 4. Onderhoudt producten en systemen Algemene opmerking voor de BPV Het kan handig zijn om de projectwijzers 4 en 6 en de resultaten daarvan nog eens te bekijken. x PROJECTBEGELEIDER Het eerste wat van belang is, is dat u binnen uw schoolorganisatie bepaalt welke leerwegen u de studenten aan kunt bieden. Maak dit op een vroeg moment bekend zodat zij rustig, eventueel in overleg met hun thuissituatie, kunnen bepalen wat bij hen of bij hun situatie past. Ook de vraag of u de studenten de gelegenheid wilt geven deze BPV-periode in het buitenland door te brengen dient beantwoord te worden. Wij als auteurs willen deze mogelijkheid van harte bij u aanbevelen. Het is in een tijd van internationalisering van ongekende waarde dat studenten ervaringen in het buitenland opdoen. Ervaringen hebben aangetoond dat studenten na een dergelijke ervaring veel positiever naar Nederland, het Nederlandse bedrijfsleven en het onderwijs kijken. De studenten moeten gedurende leerjaar 3 en 4 alle competenties op het eindniveau (in complexiteit c/d) tonen of ontwikkelen. Ze moeten hierbij werken aan alle kerntaken/ werkprocessen die bij hun opleiding horen. Daarom zullen ze bijtijds moeten kiezen aan welke werkprocessen ze eerst en aan welke ze later gaan werken. Per kerntaak/werkproces bepaalt de student wanneer en waar hij eraan gaat werken. Met het oog hierop is het zinvol om te inventariseren aan welke kerntaken het beste kan worden gewerkt binnen en welke buiten het ROC. Het is van groot belang dat de studenten alles goed registreren, verantwoorden, laten beoordelen en vastleggen in hun projectdossier en hun portfolio. Zo verzamelen de studenten bewijsmateriaal om aan het eind van de opleiding aan te tonen dat ze recht hebben op een diploma. U kunt hen daarbij begeleiden en ondersteunen. Het is belangrijk dat u tijdig met de praktijkopleiders communiceert over de manier van beoordelen bij competentiegericht opleiden.

-13-

4. Project Oriëntatie

Doel van de fase x Oriëntatie op de te kiezen leerweg voor leerjaar 3 (en eventueel 4). x Inventarisatie van de kerntaken/werkprocessen voor leerjaar 3 in samenhang met leerjaar 4. x Inventarisatie eigen mogelijkheden. Inmiddels ben je bijna twee jaar in opleiding tot Technicus Middenkader Engineering. Leerjaar 3 is in zicht. Leerweg kiezen Dit leerjaar kan er heel anders uitzien dan de eerste twee. Nu is het een geschikt moment om je te oriënteren op de leerweg die je vanaf nu gaat volgen. In de inleiding en de PSU heb je gelezen dat er vijf leerwegen bestaan. Deze leerwegen zijn toegelicht in bijlage 1. In eerste instantie moet je te weten zien te komen welke mogelijkheden jouw ROC biedt. Samen met de andere leden van je projectgroep kun je brainstormen over voor- en nadelen van de verschillende opties. Je kunt met je ouders en andere mensen uit je omgeving eens overleggen. Ook kun je een onderzoek instellen om erachter te komen hoe en op welke manier je verder wilt leren. Tot slot mag je van je eigen ROC verwachten dat ze je uitgebreid voorlichten over de mogelijkheden.

Kerntaken, werkprocessen en competenties Na de keuze van de leerweg kun je op een rijtje zetten wat je tot nu allemaal hebt geleerd en hoe ver je competenties zijn ontwikkeld. Wat heb je gedurende BPV 1 en BPV 2 gedaan, aan welke kerntaken en werkprocessen heb je toen gewerkt? Het is de bedoeling dat je in leerjaar 3 en 4 (op het hoogste complexiteitsniveau) bij alle kerntaken en werkprocessen aantoont dat je competent bent. Wat wil je in leerjaar 3 en wat in leerjaar 4 gaan doen? Bij welke bedrijven zou je je doelen kunnen realiseren? PROJECTBEGELEIDER De student mag van het ROC verwachten dat hij gedegen voorlichting krijgt om een weloverwogen keuze te kunnen maken. Het lijkt zinvol hier mensen uit het bedrijfsleven, het HBO of ‘de stichting Jong ondernemen’ uit te nodigen. Ook studenten uit voorgaande jaren, die de keuze al eerder hebben gemaakt en nu bijvoorbeeld op het HBO zitten, kunnen over hun ervaringen vertellen. x

-14-

Ook op het gebied van je persoonlijke ontwikkeling kun je vragen stellen als: wat is voor mij de geschikte manier van leren, en op basis waarvan kies ik eigenlijk. Ook kun je onderzoeken of je nog andere zaken van het dossier LLB hebt te ontwikkelen.

x LEREN, LOOPBAAN EN BURGERSCHAP

Wij adviseren de studieloopbaanbegeleider of de LLB-docent ondersteuning te laten geven. Het gaat hierbij om een bewustwordingsproces bij de studenten en het maken van afgewogen keuzes. Eerst reflecteert de student op zijn ontwikkeling in de afgelopen twee jaar. Vervolgens kan hij een onderzoek instellen om erachter te komen hoe hij verder wil leren: duaal of niet-duaal. Een en ander kan verband houden met de keuze of hij na deze opleiding wil gaan werken of naar het HBO gaat. U kunt de studenten er ook op wijzen dat er bij bedrijven vaak mogelijkheden zijn om andere LLB- kerntaken te ontwikkelen. In een verslag leg je het volgende vast: x wat je tot nu toe in je opleiding geleerd hebt x voor welke leerweg je kiest (met duidelijke motivering) x wat je in leerjaar drie wilt gaan doen x bij welke bedrijven je dat denkt te kunnen doen Projectdossier Zodra je met dit project begint, leg je een projectdossier aan. Dit dossier richt je in conform bijlage 2. Gedurende het werken aan dit project vul je het dossier steeds verder aan met alle gegevens en bewijzen. Bij de eindevaluatie presenteer je het aan de beoordelaars. Tussentijds laat je de verantwoordelijke personen de producten goedkeuren. Als een en ander in orde is, geeft je projectbegeleider een Go om verder te gaan. Bronnen x bijlage 1: Keuze van jouw leerweg x bijlage 2: Projectdossier en fasedocument BPV-3 x http://stage.startpagina.nl x http://www.kenteq.nl/ (register erkende leerbedrijven) x kwalificatiedossier Middenkader Engineering x voorgaande projectwijzers Fasedocument / In te leveren producten x Verslag leerweg en studiekeuze

-15-

Specifieke competentieontwikkeling bij deze fase Oriëntatie

Projectwijzer 9

LLB Kerntaak 1

Benoemt de eigen ontwikkeling en kiest middelen en wegen om daarin passende leerdoelen te bereiken Inventariseert geschikte manieren van leren

Werkproces 1.2 Competentie Onderzoeken

Prestatie-indicatoren

Kennis / vaardigheden

Je verzamelt, eventueel met behulp van anderen, uitgebreid informatie over de verschillende (nieuwe) manieren van leren, zodat je hier een overzicht van hebt. Je komt met voorstellen om andere leerstijlen te ontwikkelen en andere leeractiviteiten dan gebruikelijk uit te proberen om de eigen leerdoelen te bereiken. Je houdt bij het selecteren van een geschikte manier van leren rekening met de kenmerken van de situatie en met de eigen kenmerken, zodat deze goed op elkaar aansluiten. Je maakt een onderbouwde keuze voor geschikte manieren van leren. Daarbij laat je zien achter de eigen keuze te staan, door aan te tonen dat deze aansluit bij de eigen leerdoelen en de verwachte context. Prestatie-indicatoren

x Kennis van het leerrepertoire: mogelijke leeractiviteiten x Kennis om te oordelen over de mogelijkheden van het leerrepertoire x Kennis van het leerrepertoire

Creëren en innoveren

Werkproces 1.3 Competentie

Kiest bij de situatie en bij zichzelf passende manier van leren

Kennis / vaardigheden x Kennis van verschillende manieren van leren

Analyseren

x Kent manieren om informatie te ordenen en verbanden te leggen x Vuistregels voor het maken van keuzes x Argumenteren over keuze presenteren in een betoog

Beslissen en activiteiten Initiëren

Toetsvoorstel x Geen Evalueren en beoordelen

Opmerkingen namens team Datum / paraaf begeleider

Namens het team datum/paraaf begeleider

No Go-1 No Go-2

GO

-16-

Definitie Doel van de fase x

Opstellen Plan van Aanpak.

x

Opstellen mini-POP. Uitgaande van de gegevens uit de Oriëntatie kun je vastleggen wat je wilt bereiken en hoe je dit gaat aanpakken. Plan van Aanpak Je maakt een Plan van Aanpak voor het totale project. Dit kun je doen aan de hand van bijlage 3 of aan de hand van de methode op jouw school. Hierbij is het wel van belang dat je de rest van deze projectwijzer goed bestudeert. Bij welke bedrijven wil je gaan solliciteren? Ook is het belangrijk dat je van je projectbegeleider alle datums krijgt: over start en einde van de BPV-periode, wanneer de terugkomdagen zijn, wanneer de eindpresentatie plaatsvindt, wanneer hij een concept en een eindverslag verwacht en wanneer de beoordelingsformulieren. Aan de hand van het Plan van Aanpak kun je de monitor invullen voor deze periode. Je spreekt met je begeleiders af wie jou gaan beoordelen. (De monitor is een verantwoordingsinstrument naar de inspectie en dient aan het einde van de BPV- periode volledig te zijn ingevuld. Zie voor de monitor hoofdstuk 5 of het digitale model van jouw school.)

Studentenbedrijf inrichten Wanneer je besloten hebt om via een studentenbedrijf bedrijfservaring op te gaan doen, bewandel je een andere weg dan bij een BPV. Je stelt eerst een team samen. Daarna zoek je samen met je projectbegeleider contact met de stichting ‘Jong Ondernemen’. Nu kun je met je medestudenten en met je projectbegeleider gaan onderzoeken aan welke van de door jou gekozen kerntaken je kunt gaan werken en welke van de door jou gekozen competenties je in het studentenbedrijf kunt ontwikkelen. Jouw prestatie tijdens dit jaar zal veel te maken hebben met het product dat je met de groep gaat ontwikkelen en met de rol die jij binnen de groep zult gaan spelen. Het is dus zaak goed na te denken over welke rol je in het bedrijf op je wilt nemen, zodat je daar op kunt solliciteren. De activiteiten die hieronder omschreven staan, zullen ook plaats moeten vinden in het studentenbedrijf, maar zullen waarschijnlijk net iets anders verlopen dan in een gewone BPV. Onderzoek samen welke activiteiten goed in het studentenbedrijf passen en welke daarbuiten moeten worden uitgevoerd. Het is goed om ook bij deze leerweg al je activiteiten, ontwikkelingen en beoordelingen nauwkeurig vast te leggen. Dit om later een keuze voor leerjaar 4 te kunnen maken. Houd tijdens het proces steeds zeer goed contact met je projectbegeleider.

-17-

Mini-POP Dit is een goed moment om na te denken over je eigen loopbaan. Je onderneemt acties die daarbij nodig zijn. Hierbij kan jij je richten op de vraag: wat wil ik met mijn opleiding bereiken? Je reflecteert op de consequenties van je keuze en acties van de afgelopen twee jaar en stuurt je loopbaan bij. In een mini-POP belicht je je sterke en zwakke kanten en leg je vast wat je specifiek rondom dit project wilt leren. Kennis, vaardigheden en houding zijn aandachtspunten. x PROJECTBEGELEIDER x LEREN, LOOPBAAN EN BURGERSCHAP Voor het maken van het Plan van Aanpak is het voor de studenten van groot belang dat zij alle benodigde informatie betreft datums hebben. Ook als u naast de in deze projectwijzer genoemde producten nog andere zaken verwacht. Controleer ook even of het projectdossier is aangelegd en maak de studenten bewust dat zij zelf de bewijzen dienen te verzamelen, niet u! Mini-POP In het mini-POP mag u van de student verwachten dat er een duidelijke reflectie plaatsvindt op leerjaar 1 en 2. Hoe ziet de competentiescoretabel van de student er momenteel uit? Welke competenties vragen aandacht? Wat heeft elke student specifiek te ontwikkelen? Tevens wordt antwoord gegeven op de vraag welke kennis, vaardigheden en houdingsaspecten hij tijdens het komende project gaat ontwikkelen. Jong Ondernemen Als studenten bij u op school voor de variant van ‘Jong Ondernemen’ kiezen, verloopt de begeleiding uiteraard anders. Dit is dan vooral conform de regels van ‘De stichting Jong ondernemen’. Veel van de verdere procedures en in te leveren producten in deze PW blijven daarbij echter ook van kracht. Zij hebben dan natuurlijk wel andere en extra informatie nodig betreffende datums en producten. Voor wat betreft LLB kunt u de studenten blijven begeleiden. Besteed met name aandacht aan: observeren, bijsturen en beoordelen van hun ontwikkelingen. Als je al het nodige hebt uitgevoerd, krijg je een GO van je projectbegeleider. Je kunt dan door naar de fase Werkvoorbereiding. Bronnen x bijlage 3: Plan van Aanpak x monitor PW9 Fasedocument / In te leveren producten x Ingericht projectdossier x Plan van Aanpak x Mini-POP x Ingevulde monitor

-18-

Specifieke competentieontwikkeling bij deze fase Definitie

Projectwijzer 9

LLB Kerntaak 2 Werkproces 2.1 Competentie Onderzoeken

Stuurt de eigen loopbaan

Reflecteert op eigen kwaliteiten en motieven

Prestatie-indicatoren

Kennis / vaardigheden x Kennis van een aantal instrumenten en

Je verzamelt door gesprekken, reactieve technieken als dagdromen en door testen, uitgebreid een nieuwe informatie om een beeld van jezelf te krijgen. Je analyseert vanuit de eigen ervaringen in het onderwijs en buiten het onderwijs welke competenties, welke wensen en waarden voor jou van belang zijn voor de ontwikkeling van je loopbaan. Je zoekt en beoordeelt informatie over gevraagde waarden en persoonlijke kwaliteiten voor werk, zodat je voldoende informatie hebt om te kunnen inschatten welk werk aansluit bij de eigen waarden en kwaliteiten. Prestatie-indicatoren

informatiebronnen voor het verwerven van informatie over eigen kwaliteiten, wensen en waarden x Vaardigheden om te denken over een toekomst, identiteit, drijfveren en motieven, leerstijlen van leven, leren en werken x Kennis en hulpmiddelen daarbij x Kennis van bronnen en van informatie over waarden en persoonlijke kwaliteiten: beroepsinformatie beroepsbeoefenaren personeelsadvertenties x Vaardigheden om informatie te verzamelen Kennis / vaardigheden

Analyseren

Werkproces 2.2 Competentie Onderzoeken

Onderzoekt welk werk er is en bij hem past

Toetsvoorstel x Geen Evalueren en beoordelen

Opmerkingen namens team datum / paraaf begeleider

Namens het team datum/paraaf begeleider

No Go-1 No Go-2

GO

-19-

Werkvoorbereiding Doel van de fase x Verwerven van de BPV-plaats. Op de manier zoals je bij eerdere BPV-perioden hebt geleerd, zoek je een bedrijf waar je de gestelde doelen kunt realiseren. Kies zelf de middelen van communiceren (stap d van het communicatieschema). Sollicitatiegesprek In het persoonlijk gesprek met de vertegenwoordiger van het BPV-bedrijf van jouw keuze kun jij jouw wensen en verwachtingen toelichten. Het bedrijf heeft natuurlijk ook wensen en heeft misschien ook wel extra mogelijkheden te bieden. Je overlegt over werktijden, vergoeding, reiskosten, werkkleding, rijbewijs, verzekeringen en VCA. Prestatieomschrijving Je maakt afspraken over algemene zaken als werktijden e.d. en over de kerntaken waar je aan gaat werken, welke competenties je gaat ontwikkelen en welke (technische) prestaties jij gaat leveren. De afspraken leg je vast in een concept prestatieomschrijving. Zodra het concept rond is, bespreek je het met je projectbegeleider. De opzet en globale inhoud van een prestatieomschrijving staat in bijlage 4. POK Als je met het bedrijf tot overeenstemming bent gekomen, rest slechts de ondertekening van de Praktijkovereenkomst (POK). Hiervan gaat het origineel naar de administratie van je school en bewaar jij een kopie in je projectdossier. Als aan alle voorwaarden van deze fase is voldaan, krijg je een GO van je projectbegeleider. x PROJECTBEGELEIDER Wij adviseren u regelmatig met de studenten te communiceren over hun vorderingen. Verstrek hun tijdig de door het bedrijf te ondertekenen POK en bespreek de inhoud van hun prestatieomschrijving. Bronnen

x bijlage 4: Prestatieomschrijving x alle voorgaande documenten x internet: www.stagetips.nl, www.stageinfopunt.nl en www.job-site.nl x POK van het ROC x BPV-verzekering van school Fasedocument / In te leveren producten x Concept prestatieomschrijving x VCA-certificaat x Kopie ondertekende POK

-20-

Specifieke competentieontwikkeling bij deze fase Werkvoorbereiding

Projectwijzer 9

LLB Kerntaak 2 Werkproces 2.3

Stuurt de eigen loopbaan

Stuurt eigen loopbaan en onderneemt acties die daarbij nodig zijn

Competentie

Prestatie-indicatoren

Kennis / vaardigheden

Beslissen en activiteiten initiëren

Je maakt de keuze om jouw eigen loopbaan verder te ontwikkelen. Je laat zien achter deze beslissing te staan door acties te ondernemen zoals solliciteren.

x Kent diverse besluitvormingsvaardigheden: stappen, werken met dilemma’s e.d.

Toetsvoorstel x Geen Evalueren en beoordelen

Opmerkingen namens team datum / paraaf begeleider

Namens het team datum/paraaf begeleider

No Go-1 No Go-2

GO

-21-

Realisatie Doel van de fase x Uitvoering geven aan de Beroeps Praktijk Vorming:

- kerntaken en werkprocessen uitvoeren - beoogde competenties ontwikkelen - bedrijfskundig onderzoek doen - tussentijds functioneringsgesprek voeren en n.a.v. afspraken handelen bijstellen - presentatie voorbereiden

De eerste dag op het BPV-bedrijf zal een hele ervaring voor je zijn. Je doet er veel nieuwe indrukken op. Aan het werk betekent: meedraaien binnen het BPV-bedrijf volgens gemaakte afspraken. Je toont ambitie en gedrevenheid en je leeft natuurlijk de Arbo-regels na. Weekstaten bijhouden Vanaf de aanvang van de door jou gekozen leerweg leg je al je activiteiten vast in weekstaten (bijlage 5). Dit doe je op een duidelijke en beknopte manier. De originelen bewaar je in je dossier, kopieën stuur je naar je projectbegeleider. Prestatieomschrijving Tijdens de eerste werkweken is het verstandig om jouw plannen voor te leggen aan de praktijkopleider binnen het bedrijf. Je bespreekt met hem je prestatieomschrijving en stelt die zo nodig bij. Hij kent immers het bedrijf en weet wat op dit moment mogelijk is. Zodra de omschrijving definitief is, stuur je een kopie naar je projectbegeleider.

Bedrijfskundig onderzoek Nu je in het bedrijf aan het werk bent, kun je ook aandacht gaan besteden aan een bedrijfsonderzoek. Een aantal zaken kun je zelf onderzoeken. Het is echter ook zinvol om tijdens je stage gesprekken te houden met verschillende mensen om zo nog meer dingen over het bedrijf en de organisatie ontdekken. Je kunt hiervoor interviews organiseren met bijvoorbeeld directie, bedrijfsleiding, afdelingschef, praktijkbegeleider of collega’s. De resultaten verwerk je in je BPV- verslag en in de eindpresentatie. Een handreiking voor dit onderzoek vind je in bijlage 6a. Technisch onderzoek Gedurende je BPV-periode doe je een verdiepend onderzoek naar een onderdeel van de technieken waar je mee werkt. Onderzoek bijvoorbeeld de werking of de bijzonderheden van een nieuw innovatief product, een nieuw gereedschap of een softwarepakket. Ook kun je een deel van een installatie, een besturing, een productiemethode of een stukje automatisering bestuderen. Maak een keuze uit iets wat je interessant lijkt. In je BPV-verslag en bij je presentatie geef je de resultaten van het onderzoek weer.

-22-

Loopbaanonderzoek Je onderzoekt of het BPV-bedrijf en het werk dat je daar doet bij je past. Een handreiking voor dit onderzoek vind je in bijlage 6b. De resultaten ervan verwerk je ook in je BPV-verslag en de eindpresentatie. x LEREN, LOOPBAAN en BURGERSCHAP In een afdelingsoverschrijdende workshop kunt u de studenten begeleiden bij het uitvoeren en het verslaan van hun loopbaanonderzoek. Hierin kunnen studenten hun ervaringen en ondervindingen ook met elkaar delen. x U kunt aanwijzingen geven waarom de keuze belangrijk is. x U kunt de studenten adviseren met collega’s te spreken en interviews te houden over de loopbaankeuze. x U kunt de studenten ondersteunen met het verwerken van de gegevens van de gesprekken en de interviews in hun verslag en presentatie. BPV-verslag Tijdens de BPV-periode maak je een verslag van je leeractiviteiten. Voor het verslag zijn zowel de inhoud als de vorm belangrijk. Vormtechnisch kan het gemaakt worden volgens bijlage 7 of volgens een format dat je eigen ROC aanbiedt. Voor wat betreft de inhoud moeten in de hoofdtekst van het verslag in ieder geval de volgende In een vroeg stadium bied je, ter beoordeling, een concept verslag aan aan je projectbegeleider. Hij kan dan bepalen of je op de goede weg bent en kan je reflectie geven. Aan het eind van de BPV- periode resulteert dit in een definitief verslag. Je laat dit verslag ondertekenen door je praktijkopleider. Het origineel bewaar je in je projectdossier en een kopie gaat naar je projectbegeleider. Beoordelen Dit is ook een goed moment om het ‘Basisdocument Middenkader Engineering’ aan je praktijkopleider te overhandigen en toe te lichten. Dan kan hij zich ook verdiepen in de structuur van de opleiding en de manier waarop hij jou dient te beoordelen. Deze beoordeling vindt twee maal plaats. Duaal werken en Bedrijfsproject Als je gekozen hebt voor een duaal traject of je wilt een bedrijfsproject verwerven, dan zal er een aantal zaken iets anders of extra zijn. Een bedrijfsproject moet natuurlijk wel voldoen aan de eisen van je school en aan die van het bedrijf. Bespreek een en ander met je praktijkopleider en je projectbegeleider. Terugkommomenten op school Er zijn momenten in de BPV-periode waarop je terugkomt op school om met je medestudenten de gezamenlijke ervaringen te bespreken en ervaringen uit te wisselen. Neem bij deze gelegenheden je thema’s worden behandeld: 1. Een bedrijfskundig deel 2. Een technisch deel 3. Een deel over je loopbaanonderzoek

bijgewerkte projectdossier mee. Tussentijds evaluatiegesprek

Ongeveer halverwege de BPV-periode heb je met je praktijkopleider een tussentijds evaluatiegesprek. Om de ontwikkelingen vast te leggen vraag je de praktijkopleider het ‘Formulier tussentijdse evaluatie’ van bijlage 8 in te vullen. Je bewaart het ingevulde formulier in je dossier en stuurt een kopie naar je projectbegeleider op het ROC.

-23-

Bezoek projectbegeleider Je organiseert in overleg met je projectbegeleider dat hij een keer op bezoek komt. Een verslag van de gesprekken tijdens het bezoek bewaar je in je projectdossier en stuur je naar de projectbegeleider en naar de praktijkopleider. Presenteren Aan het einde of na afloop van je BPV houd je een presentatie voor je projectbegeleider. Eventueel kunnen er natuurlijk ook mensen van je BPV-bedrijf, medestudenten en anderen aanwezig zijn. Tijdens de periode dat je bij het bedrijf werkt, ga je die natuurlijk wel voorbereiden. De presentatie kan gehouden worden aan de hand van de instructie in bijlage 10, volgens de regels van je ROC of vanuit je vrije inspiratie. De inhoud gaat over dezelfde onderwerpen als je verslag. x COMMUNICATIE/NEDERLANDS De studenten zijn inmiddels al enige weken op hun BPV-bedrijf. Regelmatig zijn er terugkombijeenkomsten op school. Tijdens deze bijeenkomsten is het de bedoeling dat ze elkaar weer ontmoeten en ervaringen uitwisselen. De docent Communicatie/Nederlands kan tijdens een van de eerste terugkombijeenkomsten een workshop verzorgen. Misschien zijn er zaken waar ze tegen aanlopen of moeite mee hebben. Laat ze elkaar vertellen met welke producten ze bezig zijn. U kunt deze gesprekken in goede banen gaan leiden en hen hierin ondersteunen. Laat de studenten vooral interactief zijn naar elkaar. U kunt ze ondersteunen met informatie over interviewtechnieken i.v.m. het loopbaanonderzoek en het bedrijfsonderzoek. De student kan gewezen worden op het maken van een afspraak voor een interview, het uitleggen van de bedoeling hiervan, het meenemen van pen en papier of opnameapparatuur. Laat hen steekwoorden noteren. De antwoorden kunnen later uitgewerkt worden. Nog een tip is het bedanken voor de moeite van de geïnterviewde persoon. Verder kan de docent uitleg geven over de manier van vragen stellen, want soms is het nuttig om door te vragen na een onvolledig antwoord. Ook aandacht geven over het slot van het onderzoek. Probeer een mening of een conclusie te onderbouwen met argumenten. Bronvermelding: Wijs de studenten op mogelijke bronnen zoals de methode Nederlands. Voor de beoordeling kunt u gebruik maken van de bijlage Beoordeling Communicatieproduct (bijlage 12). Als een en ander in orde is, geeft je projectbegeleider een Go om verder te gaan. Bronnen x collega’s / bedrijfsdocumentatie x Basisdocument Middenkader Engineering x bijlage 5: Weekstaat x bijlage 6: Handreiking voor bedrijfskundig onderzoek en loopbaankeuze

x bijlage 7: Informatie over het BPV-verslag x bijlage 8: Formulier tussentijdse evaluatie x bijlage 10: Handreiking voor een presentatie x internet: www.stageplaza.nl/voor_studenten/algemeen.asp x FNV stagekrant Fasedocument / In te leveren producten x Weekstaten

x Definitieve prestatieomschrijving x Tussentijds evaluatieformulier x Verslag bezoek BPV begeleider x Concept BPV-verslag

-24-

Specifieke competentieontwikkeling bij deze fase Realisatie

Projectwijzer 9

LLB Kerntaak 2 Werkproces 2.2 Competentie Relaties bouwen en netwerken

Stuurt de eigen loopbaan

Onderzoekt welk werk er is en wat bij hem past

Prestatie-indicatoren

Kennis / vaardigheden

x Kent en beheerst methoden en technieken voor het onderhouden en benutten van netwerkrelaties

x Je overlegt met anderen over eigen waarden en kwaliteiten in relatie tot soorten werk en vraagt hen hierover advies, zodat je beter inzicht krijgt in passend werk. x Je vergelijkt de persoonlijke waarden en kwaliteiten met gevraagde waarden en kwaliteiten van verschillende soorten werk, zodat je kan concluderen wat passend werk zou zijn.

Analyseren

x Analysetechnieken / schema’s om informatie te ordenen, zodat er conclusies getrokken kunnen worden

Aandacht en begrip tonen x Je verwoordt in hoeverre de persoonlijke waarden en

x Presenteren van zichzelf door middel van bijvoorbeeld weblog, portfolio’s en Curriculum Vitae

kwaliteiten van invloed zijn op het zoeken naar passend werk.

Toetsvoorstel x

Tussentijds evaluatiegesprek

Evalueren en beoordelen

Opmerkingen namens team datum / paraaf begeleider

Namens het team datum/paraaf begeleider

No Go-1 No Go-2

GO

-25-

Oplevering Doel van de fase x Eindevaluatie bij het BPV-bedrijf. x Opleveren van alle beroepsproducten. x Presenteren.

Je BPV zit er bijna op. Hopelijk heb je veel geleerd en zijn al je plannen gerealiseerd. Aan de hand van je projectdossier, waar je met zorg aan gewerkt hebt, kun je laten zien dat deze BPV geslaagd is. Eindevaluatie Het eindevaluatiegesprek met je praktijkopleider zal aan moeten tonen hoe men in het BPV-bedrijf je inspanningen waardeert. Je laat je projectdossier zien. Bij dit gesprek vul je, samen met je praktijkopleider, het Formulier Eindevaluatie in (bijlage 9). Presentatie In deze fase krijg je de kans om je ervaringen aan een groter gezelschap (je medestudenten) te presenteren. Let er wel op dat je dit goed en tijdig voorbereidt. Maak een afspraak met je projectbegeleider wanneer en waar je de presentatie kunt houden. Voor het houden van de presentatie die je alleen moet doen, kun je gebruik maken van bijlage 10. De inhoud gaat over dezelfde onderwerpen als je BPV-verslag.

Als aan alle voorwaarden van deze fase is voldaan, krijg je een GO van je projectbegeleider. Je kunt dan door naar de fase Nazorg. Bronnen x bijlage 9: Formulier Eindevaluatie x bijlage 10: Handreiking voor een presentatie x alle voorgaande documenten

Fasedocument/ In te leveren producten x Ingevuld Formulier Eindevaluatie x Spreekschema/hand-outs presentatie

-26-

Specifieke competentieontwikkeling bij deze fase Oplevering

Projectwijzer 9

Kerntaak 1

Benoemt de eigen ontwikkeling en kiest middelen en wegen om daarbij passende leerdoelen te bereiken Evalueert de gekozen manier van leren.

Werkproces 1.5

x Kennis en kunde van Persoonlijk Leer Plan

x Je gebruikt fouten en feedback over jouw gekozen manier van leren om je leerbekwaamheid in de toekomst te verbeteren. x Je bekijkt of de gekozen leeractiviteiten bijgedragen hebben aan de verdere ontwikkeling van de leerbekwaamheid. Hieruit trek je conclusies. x Je bekijkt, eventueel met anderen, hoe het leerrepertoire aangepast moet worden aan toekomstige leersituaties.

Leren

x Kennis van het leerrepertoire x Vergelijken en beoordelen van wijzigingen in effectiviteit en efficiëntie van het leerrepertoire

Analyseren

Toetsvoorstel x Eindevaluatiegesprek x Presentatie Evalueren en beoordelen

Opmerkingen namens team datum / paraaf begeleider

Namens het team datum/paraaf begeleider

No Go-1 No Go-2

GO

-27-