006PWIB0021

PROJECTWIJZER

10/11 Leerjaar 3

Food & Beverage

INDUSTRIEEL DESIGN

MIDDENKADER ENGINEERING

Begeleidershandleiding

Projectwijzer 10/11 Food & Beverage

De opdracht Ontwerp mobiel productdisplay met verpakkingen voor de introductie van een nieuw product van

Afdeling

Industrieel Design

Opleidingssoort

Middenkader Engineering

Complexiteit

C

Niveau

BOL4

Versienummer

2 MKE 2010/2011

Bestelnummer 006PWIB0021 0693137218

Colofon Deze uitgave is gerealiseerd onder verantwoordelijkheid van de Stichting Consortium Beroepsonderwijs.

Directeur en managementteam P. Foppen en L. Fine; B. Huijberts; M. Pelgrum

De volgende docenten hebben meegewerkt aan de totstandkoming van deze projectwijzer T. Derks, L. Hendriks, P. van Passel, R. Krooswijk; P. Siesling; H. Bakker; P.Vrakking; A.Papa; J. Kramer

Werkgroepleider A.G. Bol

Redactie L. Hendriks; M. Brok

Omslag/Lay-out Studio Blanche

Foto’s/figuren Ondanks alle inspanningen is het mogelijk dat de Stichting Consortium Beroepsonderwijs niet alle copyrights van de in de uitgave opgenomen illustraties geregeld heeft. Degenen die menen alsnog rechten te kunnen doen gelden, wordt verzocht contact op te nemen met de Stichting.

MicrowebEdu © 2010 Stichting Consortium Beroepsonderwijs

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, namelijk elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de Stichting Consortium Beroepsonderwijs.

3 Projectwijzer 10/11 - FooD & Beverage De oPDracht

inhoud

1

Inleiding

5

2

Organisatie

7

Algemeen / Projectbegeleider

10 11 12 12 12 13 15 17 18 19 22 22 27 29 38 45 46 50 54 60 65 70 72

Opdrachtgever/Klant

Advies fasenplanning op weekbasis Begeleiding en studiebelasting PW 10/11 Projectmanagement/Bedrijfskunde

Communicatie/Nederlands

Communicatie/MVT

Leren, Loopbaan en Burgerschap

Techniek

Exact

3

Het Project

3.1 De Beroepscontext

3.2 De PSU

3.3 De opdracht

3.4 Projectvoorwaarden

4

Projectuitvoering, projectfasen en werkprocessen

Oriëntatie Definitie Ontwerp

Werkvoorbereiding

Realisatie Oplevering

Nazorg

5

Evalueren, Beoordelen,Verantwoorden en Kwalificeren (D-A-G) 77

4

inDustrieel Design

Bijlagen Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3 Bijlage 4 Bijlage 5 Bijlage 6 Bijlage 7 Bijlage 8 Bijlage 9 Bijlage 10 Bijlage 11 Bijlage 12 Bijlage 13 Bijlage 14 Bijlage 15 Bijlage 16 Bijlage 17

85 86 88 90 91 92 94 97 98

Tabel met toelichting op de hoofdproducten

Projectmanagement in 7 fasen Voorbeeld opbouw projectdossier Voorbeeld inhoud projectdossier Voorbeeld inhoud fasedocument

Projectbeheersing

Voorbeeld servicedocument

De offerte als onderdeel van het verkoopproces

Voorbeeld offerte

101 102 105 106 109 111 115 118 122

PURE FARM PRESS RELEASE

Communicatieschema Handreiking reflectie

Handreiking beoordelingsgesprek Beoordelingsformulieren Kerntaak 1 Beoordelingsformulieren kerntaak 2 Beoordelingsformulieren kerntaak 3 Beoordelingsformulieren kerntaak 4

5 Projectwijzer 10/11 - FooD & Beverage De oPDracht

1 <<<< inleiding >>

allerlei manieren te coachen en terzijde te staan. Deze begeleiding kan naarmate de opleiding vordert afnemen. Kenmerkend voor CGO-onderwijs is dat ook medestudenten een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling, de evaluatie en de reflectie naar de student. Diverse betrokkenen observeren de studenten tijdens hun werkzaamheden, zoals docenten, de projectbegeleider, praktijkbegeleiders, maar ook medestudenten. In de laatste fase van het project evalueren de studenten gezamenlijk de resultaten en hun persoonlijke ontwikkelingen.Tot slot evalueert elke student individueel met zijn projectbege- leider de vorderingen die hij heeft gemaakt. Dit gebeurt onder andere tijdens een functio- neringsgesprek dat wordt gehouden aan de hand van een door de student geschreven reflectieverslag. Opleiden, evalueren en beoordelen zijn in het CGO-model in elkaar geïntegreerd. Meer informatie vindt u in de begeleiders- handleiding van projectwijzer 0, het Basisdo- cument Middenkader Engineering. Digitale ondersteuning van de projectwijzer, tekeningen, de monitor, de competentiescore- tabel e.d. kunt u downloaden via www. consortiumbo.nl. Deze projectwijzer Projectwijzer 10/11 is samengevoegd uit de oorspronkelijke Projectwijzers 10 en 11 waarin het project in 2 delen was opgedeeld. Deze Projectwijzer 10/11 ’Food en Beverage‘ is een interessant leerproject waarmee de Bij het afro den van de opleiding kr g je en diploma Middenka er Engineering, uitstroom- richt ngTechnicus, gekoppeld aan de technisch richting waarin je h b gestude rd. Hoe he Comp t ntie Gericht Onderwijs georganiseerd is, hoe je met de projectwijzers kunt w rk n en ho de m thode van evalueren, beoordelen, verantwoor en en kwalific ren aat, staat llemaal omsch even in Projectwijzer 0, het Basisdocument Midden- ka r Engineering. D ze projectwijzer Projectwijzer 10/11 is samengevoegd ui d oorspronkelijke projectwijzers 10 en 11 waarin he proj ct in 2 dele was opged ld. D ze proj ctwijzer 10/11 ’Food en Beverage‘ is ee interessant leerproject waarmee je j v rder kunt ontwikk len tot competent r epsb oefenaar. H t w rk n met projectwijzer is ook een uitstekende manier om je voor te bereiden op de afsluiting van je opleiding. De projectwijzer komt wat betreft vorm en opzet namelijk over en met projectwijzers 12 waarmee je je kunt kwalificeren. Je kunt met deze projectwijzer werken, ongeacht wat de inhoud van je project is. Bij het uit te voeren project en de leermethode kun je denken aan: 1. Het uitvoeren van het voo beeldproject uit deze projectwijz r 2. H t uitvoeren van een pr ject van jouw eigen school p w l . p

Geachte collega, B ste student,

Evenals alle projectwijzers is ook deze project- wijzer een routebeschrijving die studenten gedurende een aantal weken de weg wijst bij het realiseren van een project. De opleiding die je volgt i compet ntiege- richt, vandaar de afko ting CGO: Compet tie G richt Ond rwijs. Kennis, vaardigheden, een goede (w k)houding en je ambitie vormen samen de garantie dat je geschikt bent voor je beroep. Je bent dan competent. w Alle projectwijzers zijn uitgewerkt volgens het didactisch model CGO: Competentie Gericht Onderwijs. Het ontwikkelen van kennis, vaardigheden en een goede (werk)houding vormen samen de garantie dat studenten zich ontwikkelen tot competente beroepsbeoefenaars. Kennis, vaardigheden en houding ontwikkelen studenten het beste door oefening in de praktijk. De opdrachten in de projectwijzers houden nauw verband met realistische projecten. Elke projectwijzer is opgedeeld in projectfasen. Naast vakmatig zaken dienen studenten bij CGO vooral competent gedrag te ontwikkelen, zoals sociaalcommunicatieve vaardigheden, werken in teamverband, nauwkeurig blijven werken onder tijdsdruk of oplossingen zoeken voor problemen. U kunt dit proces begeleiden en bewaken. Een wezenlijk onderdeel van het (goed) functioneren van een mens in de beroeps- praktijk is het nemen van verantwoorde- lijkheid. Studenten zijn daarom ook zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop hun studie verloopt. De taak van begeleiders op school en in de beroepspraktijk is hen op Tij ns je opl idi g werk je in realistische beroepssituati s. De benodigd kennis, aardigheden en houdi g ontwikkel je door te efenen in de praktijk. D opdrachten in de projectwijzers houden nauw verband met realistische projecten. Aan de hand van de projectwijzers raak j v rtr wd met het werk i teamverband, nauwkeur g blijven wer en onder tijdsdruk e het z ken naar een oplossing voor p oblemen. Je b n zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop je studie verloopt en de resultaten die je beha lt. Begeleiders op school en in de praktijk zullen je naarmat d t d pleiding v rdert, in fne ende mate co chen en terzijde staan. Uiteindelijk dien j zelfstandig te kun en w ken. Oo de samenwerking m t je medestudenten speelt bij dez vorm van o d r ijs een belangrijke rol. J kunt niet zomaar competenties ntwikkelen in een opleiding. Z zijn gerelat erd aan de behoefte van h t b drijfsleven. Daarom heeft de overheid, samen met het bedrijfsl ven en h t o derwijs, een eisenpakk t voo jouw ople ding ntwikk ld. Deze eisen staan in het kwalificatiedossi ‘Midden ader Engineering’. e zaken dienen studenten bij w

6

inDustrieel Design

student zich verder kan ontwikkelen tot competent beroepsbeoefenaar. 3. H t uitvoer n van een project voor een bedrijf 4. Het uitvoeren van een project als een studentenb drijf (Jong Ondernemen) 5. H t uitvoeren van een project in een duaal traj ct (Werken en lere ) Voor de rea satie van de project n, het ontwikk len en vera t oord n van compe- tenties, projectmanagement, bedrijfskunde, taalvaardigheid, exact n burgerschap is deze proj ctwijzer st eds het goede stu ings- en beg leidingsinstrument. p Het werken met deze projectwijzer is voor de student een uitstekende manier om zich voor te bereiden op de afsluiting van zijn opleiding. De projectwijzer komt wat betreft vorm en opzet namelijk overeen met Projectwijzer 12, waarmee hij zich kan kwalificeren. De student kan met deze projectwijzer werken ongeacht wat de inhoud van zijn project is. Bij het uit te voeren project en de leermethode kunt u denken aan: 1. Het uitvoeren van het voorbeeldproject uit deze projectwijzer 2. Het uitvoeren van een project van uw school 3. Het uitvoeren van een project voor een bedrijf 4. Het uitvoeren van een project als een studentenbedrijf (Jong Ondernemen) 5. Het uitvoeren van een project in een duaal traject (Werken en leren) Voor de realisatie van de projecten, het ontwikkelen en verantwoorden van compe- tenties, projectmanagement, bedrijfskunde, taalvaardigheid, exact en burgerschap is deze projectwijzer projectwijzer steeds het goede sturings- en begeleidingsinstrument. Overleg eerst binnen uw ROC en met uw begeleidingsteamwelke mogelijkheden u de student wilt geven. Communiceer vervolgens met de student over de mogelijkheden. Andere projectopdracht Wanneer u de studenten een andere opdracht uit laat voeren dan het in deze projectwijzer omschreven voorbeeldproject, zijn voor de borging van de leerlijn een aantal punten van belang. Deze zijn omschreven onder de projectopdracht in hoofdstuk 3.3. Overleg met je eigen ROC wat voor jou de mog lijkheden zijn. Veel s cces m t deze projectwijzer! steeds het goed sturings- n begeleidingsinstrume t.

Als er gekozen wordt voor een andere project- opdracht kunt u aan de volgende mogelijk- heden denken: • U kunt de beroepscontext en/of de PSU gebruiken en een ander, passend, project invoegen. • U kunt de Beroepscontext, PSU en de projectopdracht vervangen door iets anders. • U kunt ook projectopdrachten toevoegen. Voor verschillende groepen studenten heeft u dan verschillende projecten. • U kunt de studenten zelf projecten in laten brengen en laten kiezen. De laatste twee mogelijkheden hebben de voorkeur, dan maken verschillende groepen verschillende projecten en is het leereffect maximaal. Gebruik in dit geval de projectvoor- waarden van deze PW en laat de studenten voor alle projectfasen gewoon werken met deze Projectwijzer. Dit borgt voor de niet- technische zaken een ononderbroken lijn in de ontwikkeling en vormt daarbij de beste voorbereiding op kwalificeren met Project- wijzer 12. Alle informatie voor de begeleiders staat in de grijze vlakken aangegeven en is slechts bedoeld als een advies. U kunt daar naar eigen inzicht vanaf wijken. Alle niet in de grijze vlakken geschreven tekst is dezelfde als die in de studentenversie. p het kwalificeren met project-

Wij wensen u veel succes.

7 Projectwijzer 10/11 - FooD & Beverage De oPDracht

Complexiteit van deze projectwijzer Dit project wordt uitgevoerd in complexiteit C. • Omvangrijk project en complexe context • Zelfstandig uitvoeren onder afnemende begeleiding Dit betekent dat het project pittig van inhoud is. Ook als je een bedrijfsproject, of een project in een duaal traject, uitvoert, zal het project aan de door jouw school omschreven eisen moeten voldoen. Het betekent ook dat er van je verwacht wordt, dat je het project in een redelijke mate van zelfstandigheid uitvoert. 2 <<<< organisatie >> Kerntaken en werkprocessen Met deze projectwijzer werk je aan alle kerntaken van het kwalificatiedossier Midden- kader Engineering met de daarbij behorende werkprocessen. Dit betekent dat je aan de hand van dit project kunt leren ontwerpen, tekenen, calculeren, de uitvoering leert voorbereiden en de uitvoering leert begeleiden.Tot slot leer je modificatie en onderhoud te doen nadat het project is opgeleverd.

Kerntaak 1: Ontwerpt producten of systemen Werkproces 1.1: Verzamelen en verwerken van productiegegevens Competenties: • Analyseren

• Instructies en procedures opvolgen • Op de behoeften en verwachtingen van de klant richten

Werkproces 1.2: Uitwerken van ontwerpen Competenties: • Instructies en procedures opvolgen • Samenwerken en overleggen • Vakdeskundigheid toepassen Werkproces 1.3: Kiezen materialen en onderdelen Competenties: • Materialen en middelen inzetten Werkproces 1.4: Maken van een kostenberekening Competenties: • Formuleren en rapporteren • Samenwerken en overleggen

Kerntaak 2: Bereidt productiewerk voor Werkproces 2.1: Verzamelen en verwerken van productiegegevens Competenties: • Analyseren

• Instructies en procedures opvolgen • Samenwerken en overleggen

Werkproces 2.2: Maken van een tekening(pakket) Competenties: • Instructies en procedures opvolgen • Samenwerken en overleggen • Vakdeskundigheid toepassen Werkproces 2.3: Organiseren van mensen en middelen Competenties: • Formuleren en rapporteren • Plannen en organiseren • Samenwerken en overleggen

In deze projectwijzer gaat het om de volgende kerntaken, werkprocessen en competenties.

8

inDustrieel Design

Kerntaak 3 Begeleidt productiewerk Werkproces 3.1: Begeleiden van het productieproces Competenties: • Aansturen • Formuleren en rapporteren • Plannen en organiseren Werkproces 3.2: Bewaken begroting Competenties: • Formuleren en rapporteren • Samenwerken en overleggen Werkproces 3.3: Uitvoeren kwaliteitscontroles Competenties: • Aansturen • Formuleren en rapporteren Werkproces 3.4: Opleveren van werk Competenties: • Formuleren en rapporteren • Op de behoeften en de Onderhoudt producten en systemen Werkproces 4.1: Inspecteren en testen van producten en systemen Competenties: • Aansturen • Formuleren en rapporteren • Instructies en procedures opvolgen • Op de behoeften en de verwachtingen van de klant richten Werkproces 4.2: Optimaliseren van producten en systemen Competenties: • Kwaliteit leveren verwachtingen van de klant richten Kerntaak 4 Beoordeling Je werkt deze projectopdracht uit volgens de geleerde projectmanagement-methode. Bedenk hierbij dat de beoordeling van jouw functioneren gaat volgens de criteria die in het kwalificatiedossier van je opleiding zijn aangegeven. De beoordelaars stellen vast of je de werkprocessen competent uitvoert op het gestelde complexiteitsniveau. De mate van competent zijn, breng je op een steeds hoger niveau door de uitvoering en de te ontvangen feedback/beoordeling. Wat en hoe er bij dit project wordt beoordeeld, staat telkens onderaan de omschrijving van de fase. Achterin de projectwijzer, in de bijlagen 14 t/m 17, kun je in de tabellen per werkproces lezen, aan de hand van welke criteria en prestatie-indicatoren de beoordeling plaats- vindt. Het is natuurlijk handig hier bij het werken rekening mee te houden. Deze manier • Materialen en middelen inzetten • Vakdeskundigheid toepassen

van beoordelen wordt ook toegepast tijdens het kwalificeren in leerjaar 4.

Een belangrijk onderdeel van deze project- wijzer is dat je door middel van een reflectie- verslag en een beoordelingsgesprek leert aan te tonen dat je competent hebt gehandeld. Projectgroep Als het project op school wordt gerealiseerd kun je het beste in een projectgroep van drie of vier leden werken. Eén van de groepsleden functioneert als projectleider. Deze rol kan, zo gewenst, halverwege het project door een andere student worden overgenomen. • voorzitter bij overleg met de projectgroep • de werkzaamheden binnen de projectgroep verdelen • alle informatie in een map oftewel het projectdossier verzamelen • namens de groep communiceren met de begeleiders • het evaluatiegesprek aan het einde van het project leiden Van de projectleider als voorzitter wordt verwacht: • het voorbereiden van de bijeenkomsten (agenda, tijdsindeling, knelpunten) • het aanstellen van een notulist • het afwikkelen van de agendapunten in afgesproken volgorde • het leer- en samenwerkingsproces goed laten verlopen (spreektijd, samenvattingen geven, stimuleren, besluiten nemen, bemiddelen bij conflicten) Bij projectwijzer 12a kunnen andere studenten deze rol vervullen. Het is de bedoeling dat iedereen, aan het einde van leerjaar 4, een keer als projectleider heeft gefunctioneerd. Wanneer je een duaal traject volgt, voer je het project waarschijnlijk alleen of samen met een ander uit. Taken die de projectleider in deze periode op zich neemt, zijn onder andere:

9 Projectwijzer 10/11 - FooD & Beverage De oPDracht

Aanpak van het project Verdiep je eerst goed in de beroepscontext, de opdracht, het project en de projectvoor- waarden. Om je competente gedrag groei door te laten maken zul je steeds zelfstandiger moeten leren werken. Bij het opstarten en afsluiten van de projectfasen zal waarschijnlijk geen projectbegeleider meer aanwezig zijn. Wel zul je wekelijks een gesprek hebben met de opdrachtgever en kun je op verzoek je begeleider spreken. Om je te kwalificeren dien je individueel aan te tonen dat je de kerntaken uit kunt voeren. Je kunt dit oefenen door bij deze PW 10/11 de opdracht om te ontwerpen, te tekenen, te calculeren en uit te voeren, vast te verdelen over het aantal studenten in de projectgroep. Ieder ontwerpt, tekent, calcu- leert en produceert een eigen deel. Dan kan ieder zijn eigen deel ook verantwoorden. Persoonlijke ontwikkeling Bij dit project kun je nog oefenen. Bij het werken aan projectwijzer 12 dien je te bewijzen dat je een en ander in complexiteit D kan. De manier van werken, de opdrachten en de manier van verantwoorden zijn daarom al vergelijkbaar met die van PW 12. Tijdens het project wordt in de definitiefase een Plan van Aanpak gemaakt en maak je voor jezelf een mini-POP. Het is heel belangrijk dat je in dit mini-POP zaken invult waarvan je denkt dat je een achterstand hebt. Denk daarbij vooral aan bepaalde competenties. Als het goed is, kun je steeds beter eigen keuzes te maken. In projectwijzer 0, het Basisdocument voor deze opleiding, vind je meer over persoonlijke ontwikkeling, structuur van de opleiding en manieren van studeren.

Begeleidersinformatie

10

inDustrieel Design

ALGEMEEn / PROjECtBEGELEIDER

Complexiteit Wellicht is het goed met de studenten over de complexiteit van de projecten en de projectwijzers te spreken. Ook om hen er van te overtuigen dat ze om zich te kwalificeren redelijk zelfstandig een project dienen te realiseren en dat ze zich op een bepaalde manier individueel moeten bewijzen. Kerntaken en werkprocessen Zoals in de studententekst is omschreven, komen in deze gecombineerde projectwijzer de kerntaken 1 t/m 4 aan de orde. Het is dan ook de bedoeling dat de studenten deze periode benutten om te oefenen voor de kwalificering. Dit in samenhang met de beroepsondersteunende activiteiten. Beoordeling Tijdens het opleidende traject wordt er van u verwacht dat u de studenten begeleidt, totdat u de producten met eenV of een G kunt beoordelen. Pas daarna wordt een GO gegeven om naar de volgende fase te gaan en wordt het competente gedrag beoordeeld.Tijdens het kwalificerende traject zal de kwaliteit van de producten door middel van de cesuur van doorslaggevende invloed zijn op de competentiebeoordeling. Neem voor het evalueren en beoordelen van een projectfase telkens de criteria in de beoordelingstabel als uitgangspunt (zie de bijlagen 14 t/m 17). Dit is namelijk ook de manier waarmee de student tijdens zijn kwalificerende project wordt beoordeeld. Leer de student dat hij vóór aanvang van een fase kijkt naar de in de beoordelingstabel beschreven beoordelingscriteria voor de op te leveren producten en zijn gedrag! Zo weet hij waarop hij bij het werken aan die fase beoordeeld zal worden. Projectgroep Gedurende de periode van PW 10/11 en 12a adviseren wij de studenten in projectgroepen van 3 of 4 te laten werken. Als de projectwijzer wordt ingezet bij een duaal traject, dan zal de student zich waarschijnlijk individueel bekwamen. Bij het kwalificerende traject zal elke student persoonlijk aan moeten tonen dat hij competent kan ontwerpen, tekenen, calculeren en de uitvoering kan begeleiden. Daartoe zal de projectopdracht dan ook in stukken verdeeld moeten worden zodat ieder zijn aandeel kan aantonen. Het lijkt ons goed dat u dit bij deze projectopdracht ook alvast doet. Aanpak van het project en begeleiding Studenten dienen met deze projectwijzer zo zelfstandig mogelijk te werken.Wekelijks hebben ze een voortgangsgesprek met hun opdrachtgever en met hun projectbegeleider. Als deze rollen door docenten worden vervuld, stellen wij voor om voor het gesprek met de opdracht- gever minimaal een half uur per week uit te trekken en voor een gesprek met de (technisch) projectbege- leider minimaal 45 minuten per week per projectgroep. De ervaring leert dat deze gesprekken het beste gevoerd kunnen worden tijdens praktijkuren, in de praktijkomgeving, als de rest van de studenten werkt onder begeleiding van een instructeur. Bij bedrijfsprojecten en mini-onderneming is dat natuurlijk afhankelijk van uwmogelijkheden en van de mogelijkheden van het bedrijf om hier invulling aan te geven. De projectbegeleider is vooral gast bij een wekelijks overleg van de studenten en kan hen vraaggestuurd helpen hun project te realiseren. Ontwikkeling van de student Tijdens de definitiefase maakt de student een Plan van Aanpak en een mini-POP. Hierin kan hij leerdoelen voor deze periode omschrijven. Laat de leerdoelen vooral ook over competent gedrag gaan.

Begeleidersinformatie

11

Projectwijzer 10/11 - FooD & Beverage De oPDracht

Bij deze projectwijzer wordt extra aandacht besteed aan zelfreflectie, het schrijven van een reflectie- verslag en het houden van een beoordelingsgesprek. Deze methoden worden kwalificerend ook gebruikt. Daarom is het goed de student daar in deze fase van de opleiding op voor te bereiden.

Het is belangrijk dat de student een onderzoekende en actieve houding ontwikkelt.

De belangrijkste eindproducten van dit project: Zoals in de inleiding vermeld staat, kan de student of een projectgroep in overleg met u kiezen uit een project. In deze projectwijzer zijn drie mogelijkheden uitgewerkt. Als alle projectgroepen een ander, eigen project kiezen zal het leereffect het grootste zijn.

De belangrijkste eindproducten van dit project zijn: • Set technische tekeningen van het gekozen concept mobiel productdisplay • Prototype van het mobiel productdisplay • Twee uitgewerkte verpakkingsvoorstellen met set tekeningen • Zichtmodellen verpakkingen

• Kostprijsberekening van het prototype en werkelijke product op basis van genoemde seriegrootte • Kostprijsberekening van de zichtmodellen en de werkelijke producten op basis van genoemde seriegrootte • Testmodellen verpakkingen • Technisch onderzoek voor het mobiel productdisplay • Voorbereiding op de ontwikkeling en uitvoering van het prototype • Gebruikershandleiding • Testrapporten gebruik mobiel display met verbetervoorstellen OPDRACHtGEVER/KLAnt De opdrachtgever is aanwezig bij een wekelijks overleg van de studenten en kan vraaggestuurd begeleiden en richting geven aan het project. De opdrachtgever: • Heeft elke week overleg met de projectgroep of met de projectleider van de groep. • Bepaalt op voorstel van de studenten alle overleg-, oplever- en presentatiemomenten. Deze momenten worden in het Plan van Aanpak bij de definitiefase zichtbaar en goedgekeurd of bijgesteld. • Bepaalt of de opdrachten uit deze projectwijzer allemaal gedaan moeten worden, zowel voor wat betreft het proces als de producten. • Kan wijzigingsvoorstellen aan de studenten voorleggen. • Geeft eventueel aanvullende opdrachten aan de studenten. • Bepaalt op voorstel van en in overleg met de studenten hoe het eindproduct er uit gaat zien en hoe het gaat werken. • Neemt de door de projectleider en eventuele begeleiders ondertekende fase- en beslisdocumenten in ontvangst. Beoordeelt deze en geeft een Go voor het vervolgen van het project. • Kan samen met de studenten de tijd bewaken. • Is aanwezig bij de presentatie. Studenten presenteren vooral voor de opdrachtgever. • Is samen met de projectbegeleider de belangrijkste beoordelaar van de producten en van de mate van competent zijn van de studenten. Als de opdrachtgever in het kader van de drieslagmethode of werkelijk buitenlands/internationaal is, zal de voertaal geregeld Engels zijn, in zowel gesproken woord als geschrift. Dit vergroot natuurlijk de mogelijkheden Engelstalige producten te maken in de vijf vaardigheden op de vereiste CEF-niveaus.

Begeleidersinformatie

12

inDustrieel Design

Advies fasenplanning op weekbasis

Week

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

Oriëntatie Definitie Ontwerp Werkvoorbereiding

Realisatie Oplevering Nazorg

BEGELEIDInG En stuDIEBELAstInG PW 10/11

Advies lessentabel

Praktijk/practicum en gelijktijdig klant- en begeleidingsgesprekken 10 uur Ondersteuning, Theoretisch technische 6 uur Ondersteuning, Projectmanagement/bedrijfskunde 2 uur Ondersteuning, Communicatie Nederlands 2 uur Ondersteuning, Communicatie MVT 1 uur Ondersteuning, Burgerschap 1 uur Ondersteuning, Exact 2 uur Zelfstandig werken in OLC, werkplaats, op locatie of thuis 16 uur

Het gaat hier om een advies. U bent natuurlijk vrij een andere verdeling te maken. De 14 ondersteuningsuren kunt u op twee dagen plannen. Zo kunnen alle studenten die PW 10/11 gebruiken gelijktijdig de ondersteuning volgen, of ze nu dit project uit de projectwijzer uitvoeren, een ander schoolproject doen, een duaal traject volgen of afstuderen in de vorm van een studentenbedrijf. Zoals al eerder in deze projectwijzer is vermeld, adviseren wij in de schoolsituatie de gesprekken met de opdrachtgever en die met de projectbegeleider tijdens de praktijkuren te houden. Dit terwijl de studenten mede begeleid worden door een onderwijsassistent of een instructeur. Het geeft de begeleiders de mogelijkheid ommee te kijken bij de producten van de studenten en er over te communiceren.

PROjECtMAnAGEMEnt/BEDRIjFsKunDE In deze projectwijzer komen de volgende onderwerpen aan de orde:

Projectmanagement • Organisatieschema projectorganisatie • Beheersaspecten tijd, geld, kwaliteit, informatie en organisatie • Projectuitvoering in fasen • Offerte maken • Projectmanagement via een programma zoals MS-projects, A-plan, Prince2, PMBOK Voor projectmanagement adviseren wij het boek ‘Projectmanagement’ van Grit te hanteren en andere bronnen om zoveel mogelijk inzicht te geven in de verschillende projectmanagementmethoden.

Bedrijfskunde • Calculeren • Factureren

Begeleidersinformatie

13

Projectwijzer 10/11 - FooD & Beverage De oPDracht

• BTW hoog/laag + kwartaalopgave aan belasting • Grootboek • Balans / Jaarrekeningen / winst-verlies (bekijken en analyseren) • Boekjaar / gebroken boekjaar • Belasting en bedrijf

• Eigen belastingaangifte / aftrekposten (oefenen met een programma voor belastingaangifte) Gedurende deze periode kunt u de studenten ondersteunen bij het inzicht krijgen in een aantal fiscale/ bedrijfskundige zaken. Het gaat hierbij vooral om theorie en het verkrijgen van inzicht. Ze kunnen niet alles direct toepassen tijdens de uitvoering van een project. Voor de boekhoudkundige onderwerpen is het zinvol enkele workshops in te plannen. De workshops kunnen afdelingsoverstijgend worden aangeboden.

Bij de calculaties kan rekening worden gehouden met o.a. de volgende kosten: - Inkoopkosten materiaal en/of grondstoffen - Projectmanagement € 85,-- excl. BTW - Projectleider € 75,-- excl. BTW - Industrieel ontwerper € 70,-- excl. BTW - Werkvoorbereider € 45,-- excl. BTW - Planner € 45,-- excl. BTW - Cad-tekenaar / ontwerper € 55,-- excl. BTW - Monteur € 40,-- excl. BTW - Productiemedewerker € 40,-- excl. BTW - Reiskosten excl. reisuren € 1,20 excl. BTW - Werkplaatsuren Nader in te vullen - Machine-uren Nader in te vullen - Transport/logistiek Nader in te vullen

Voor projectmanagement adviseren wij het boek ‘Projectmanagement’ van Grit te hanteren en andere bronnen om zoveel mogelijk inzicht te geven in de verschillende projectmanagementmethoden.

COMMunICAtIE/nEDERLAnDs In deze fase van de opleiding begeleidt de docent Communicatie/Nederlands de studenten bij de ontwik- keling naar het gewenste taalniveau. In de projectwijzer staat per projectfase aangegeven welke compe- tenties worden beoordeeld en welke taalproducten hier eventueel bijhoren.

Raamwerk nederlands Referentiekader Meijerink

Volgens het kwalificatiedossier Middenkader Engineering moet een student binnen de beroepscontext op een vastgesteld taalniveau (het Raamwerk Nederlands) kunnen functioneren, zie tabel. Het taalniveau van de deelnemer wordt aangetoond door beoordelingen van de verschillende taalvaardigheden. Deze vaardigheden zijn: Lezen, Luisteren, Schrijven, Spreken en Gesprekken voeren.

Luisteren

Lezen

Gesprekken voeren Spreken

Schrijven

C1 B2 B1 A2 A1

x x x x

x x x x

x x x x

x x x x

x x x x

Begeleidersinformatie

14

inDustrieel Design

Referentiekader Meijerink Vanaf 2010-2011 worden in de kwalificatiedossiers voor Nederlands de referentieniveaus van Meijerink opgenomen. Per niveau zijn de volgende domeinen beschreven: • Mondelinge taalvaardigheid (luisteren, spreken en gesprekken voeren) • Lezen • Schrijven en • Taalverzorging MBO-4 leerlingen moeten voldoen aan niveau 3F. Vanaf 2013-2014 worden Lezen en Luisteren getoetst via centraal ontwikkelde examens. Hoe dit in zijn werk gaat, zullen we bij meer bekendheid in de projectwijzers implementeren. Leerlijn In projectwijzer 1 tot en met 9 heeft de student gewerkt aan de ontwikkeling van zijn taalproducten door het toepassen van het communicatieschema, stap a t/m f (bijlage 11). In deze fase van de opleiding kunt u verwachten dat de studenten de stappen van het communicatieschema kunnen toepassen. Afhankelijk van het curriculum van de school kunnen er in leerjaar 3 al vaardigheden en bijbehorende producten worden geëxamineerd. In leerjaar 4 kunnen de overige vaardigheden worden afgerond. In dat leerjaar kunnen de studenten, indien nodig, de voorgaande examens herkansen. De docent Nederlands beoordeelt de producten volgens de niveauomschrijvingen van het Raamwerk Nederlands. In een later stadium zullen de beoordelingsformulieren bij de referentieniveaus van Meijerink downloadbaar zijn via de bestelsite. Producten Hieronder staat een lijst van taalproducten die in de verschillende projectfases voorkomen. Het is aan u om een keuze hieruit te maken op basis van de vaardigheden die de student nog moet ontwikkelen of afronden.

Luisteren B2: • Alle gesprekssituaties Lezen B2: • Beroepscontext, PSU, opdracht en projectvoorwaarden analyseren en samenvatten Gesprekken voeren B2: • Vergaderingen projectgroep • Discussie: argumentatie • Overleg opdrachtgever/projectbegeleider

Schrijven B2: • Notuleren • Conclusie schrijven • Mini-POP • Plan van Aanpak • Offerte • Productomschrijving • Fasedocument • Reflectieverslag • Uitnodiging presentatie • Projectdossier Spreken B2: • Instructies geven • Beoordelingsgesprek • Eindpresentatie

Begeleidersinformatie

15

Projectwijzer 10/11 - FooD & Beverage De oPDracht

Drieslagmethode In het kader van de drieslagmethode kunnen de verschillende vaardigheden geoefend worden onder leiding van de projectbegeleider, de opdrachtgever en de techniekdocenten. 1. Taal in beroepsgerichte activiteiten Veel talige activiteiten zullen door de projectbegeleider, de opdrachtgever of vakdocenten in gang worden gezet, begeleid en beoordeeld. U kunt richting geven en uw collega’s ondersteunen. Ook is het belangrijk dat u contact onderhoudt met uw collega’s over in welke fase van het project de studenten zich bevinden. 2. Taalles van een taaldocent U kunt een aantal producten van dit project kiezen om te beoordelen of deze op voldoende niveau zijn uitgevoerd. In algemene zin kunt u natuurlijk oefenactiviteiten laten uitvoeren om de studenten op een hoger dan wel het gewenste niveau te brengen. Geef ook aandacht aan het lezen en analyseren van de projectwijzer zelf. De studenten starten het project zonder begeleiding. 3. Taalondersteuning Bij het signaleren van onvoldoende voortgang ondersteunt u studenten bij problemen. Indien mogelijk verwijst u ze door naar ondersteunende lessen. Bespreek ook met vakcollega’s of zij taalproblemen bij studenten signaleren. COMMunICAtIE/MVt De docent MVT kan de studenten in deze periode begeleiden bij de ontwikkeling naar de vereiste CEF-eindniveaus (hieronder beschreven). Dit kan door de studenten in deze periode te ondersteunen en te beoordelen bij de verdere ontwikkeling van het (zakelijk) communiceren in de afstudeerrichting. Een belangrijk ontwikkeldoel voor de studenten in deze periode is informatie verzamelen, analyseren, verbanden leggen, conclusies trekken, conclusies opschrijven, zelfreflectie en het schrijven van reflectieverslagen. Hopelijk hebt u mogelijkheden de ontwikkeling van de taalvaardigheid in de MVT bij de student te laten gebeuren aan de hand van activiteiten en producten die logischerwijs gebeuren bij uit de uitvoering van dit project. Leerlijn De kans bestaan dat er voor MVT een landelijk eindexamen komt aan het einde van de opleiding. Wanneer hier meer duidelijk over bestaat, zullen wij zullen wij deze instructie herschrijven, zodat naar het landelijk examen kan worden toegewerkt.

Het is belangrijk dat de studenten op de producten het communicatieschema, stap a t/m f, toepassen. Bij veel van de producten zal het dan vooral gaan om toepassing van de opgedane kennis uit leerjaar 1 en 2.

Europees raamwerk Volgens het Europees Raamwerk moeten de vaardigheden Spreken en Schrijven op A2-niveau worden afgesloten en Luisteren, Gesprekken voeren en Lezen op B1. In het kader van de drieslagmethode kan er mogelijk geoefend worden onder leiding van de projectbege- leider, de opdrachtgever en de techniekdocenten. De docent MVT kan op basis van de niveauomschrij- vingen volgens het Raamwerk beoordelen of het taalniveau van de student voldoende is. Hiervoor kan een aantal beroepsproducten geselecteerd worden. Het beoordelingsformulier kan worden gebruikt om de ontwikkeling van de student vast te stellen.

Begeleidersinformatie

16

inDustrieel Design

Vaardigheden/Medium/Producten Hierna staat een lijst van taalproducten/activiteiten die in de verschillende projectfases voorkomen. Het is aan u om een keuze te maken welke producten/activiteiten u in de MVT laat plaatsvinden. Dit op basis van de vaardigheden die de student nog moet ontwikkelen of afronden.

Luisteren B1 • Engelstalige instructie • (Telefoon)gesprekken

• Gesprekken met internationale betrokkenen in het project • Vergaderingen in aanwezigheid van internationaal betrokkenen

Lezen B1 • Internationaal persbericht (behorend bij de PSU) analyseren: samenvatten en conclusies trekken (bijlage 10) • Relevante (actuele) artikelen vakgebied PSU, marktonderzoek (krant, tijdschrift, internet) • Verdiepen in internationale zakelijk betrokkenen • Artikelen met betrekking tot: eigen werkveld, duurzaam ondernemen, bedrijfshygiëne Gesprekken voeren B1 • Gesprekken met leveranciers, vertegenwoordigers en andere internationaal betrokkenen • Vergaderingen en o.a. klantgesprek • Evaluatiegesprekken

schrijvenA2 • Mini-POP • Correspondentie met buitenlandse betrokkenen m.b.t. press release • Excursieverslag • Notulen • Toelichting offerte • Instructie HACCP voor (toe)leveranciers • Reflectieverslag

sprekenA2 • Instructie met betrekking tot HACCP-protocol • Eerste Oplevering • Tweede / definitieve oplevering • Presentatie

Ondersteuning/Drieslagmethode 1. Taal in beroepsgerichte activiteiten

Veel talige activiteiten zullen door de projectbegeleider, de opdrachtgever of vakdocenten in gang worden gezet, begeleid en beoordeeld. U kunt richting geven en uw collega’s ondersteunen. Ook is het belangrijk dat u contact onderhoudt met uw collega’s over in welke fase van het project de studenten zich bevinden. 2. Taalles van een taaldocent U kunt een aantal producten van dit project kiezen om te beoordelen of deze op voldoende niveau zijn uitgevoerd. In algemene zin kunt u natuurlijk oefenactiviteiten laten uitvoeren om de studenten op een hoger dan wel het gewenste niveau te brengen. Denk aan: rapportage schrijven over hoofdlijnen gesproken woord, memo schrijven, vergaderen, presentaties of uiteenzettingen op vakgebied op hoofdlijnen kunnen volgen, artikel/weblog op vakgebied lezen, interpreteren correspondentie op feitelijke info en emotionele lading, instructies lezen, contracten lezen of opstellen, verslagen lezen of schrijven, zakelijke (telefoon)gesprekken voeren, sociale contacten (op de werkvloer), brieven/e-mails/

Begeleidersinformatie

17

Projectwijzer 10/11 - FooD & Beverage De oPDracht

memo’s schrijven of lezen, samenvattingen schrijven, eenvoudige instructies en toelichtingen geven, presenteren, demonstreren enzovoort. 3. Taalondersteuning Bij het signaleren van onvoldoende voortgang ondersteunt u studenten bij problemen. Indien mogelijk verwijst u ze door naar ondersteunende lessen. Bespreek ook met vakcollega’s of zij taalproblemen bij studenten signaleren.

Ondersteuning voor communicatie kan afdelingsoverstijgend worden aangeboden.

LEREn, LOOPBAAn En BuRGERsCHAP Deze projectwijzer is een voorbereiding op het kwalificeren. De studenten zullen, om zich te kwalificeren, van een aantal competenties door middel van een reflectieverslag of een beoordelingsgesprek aan moeten tonen competent en zelfbewust (in het leerproces) gehandeld te hebben. De auteurs stellen voor dit in deze periode te oefenen. Allereerst door het oefenen in zelfreflectie, vervolgens door het schrijven van een reflectieverslag middels de STARRT-methode, alsmede te werken aan het thema ‘observatie’.Tot slot door het houden van een beoordelingsgesprek. Analyseren, samenwerken en overleggen zijn vaak in te zetten competenties in deze periode. Deze competenties worden naast observatie mede beoordeeld door het reflectieverslag of het beoordelingsgesprek. Kerntaken 1, 2 en 4 • De student maakt in de definitiefase weer een mini-POP (WP 2.1) en evalueert deze in de nazorgfase. Hij aanvaardt de uitdaging om eigen leerdoelen te ontdekken en investeert tijd en energie om tot een keuze te komen. Hij analyseert de verschillende leerbehoeften, ambities en veranderingen in de omgeving, eventueel met behulp van anderen. Hij bekijkt welke leerdoelen het beste aansluiten bij de eigen ambities en maakt een afgewogen keuze. Hij plant de eigen leeractiviteiten in samenhang met de eigen vakbekwaamheid. Hij bekijkt of de gekozen leeractiviteiten bijgedragen hebben aan de verdere ontwikkeling van de leerbekwaamheid (WP 1.1, 1.4 en 1.5). • Tijdens de ontwerpfase vind een beoordelingsgesprek plaats. • Tijdens de werkvoorbereidingsfase gaat de student ook onderzoeken op welke manier hij af kan en wil studeren (WP 1.4). • Bij de realisatiefase gaat de student onderzoeken hoe hij kan observeren en wat het betekent om geobserveerd te worden. • De student analyseert vanuit de eigen ervaring in de afgelopen jaren welke competenties, welke wensen en waarden voor hem van belang zijn voor de ontwikkeling van de loopbaan. Hij reflecteert op eigen kwaliteiten en motieven (WP2.1). • In het reflectieverslag evalueert de student zijn stijl van leren om vandaar uit een nieuwe creatieve leerstijl te ontwikkelen. Deze leeractiviteiten neemt hij opnieuw op in een mini-POP (WP 2.1). • Tijdens de evaluatie kunnen studenten iets over elkaars geobserveerde gedrag zeggen met als doel om van elkaar te leren (WP 4.1). Andere kerntaken Voor de kerntaken 3, 5, 6 en 7 zijn geen voorstellen opgenomen. Het is wel mogelijk om studenten een plan over hygiëne en voedselveiligheid in de zuivelindustrie te laten schrijven. Hierdoor kan gewerkt worden aan kerntaak 7 van het brondocument LLB. Er dient dan niet alleen gekeken te worden naar wat het effect van hygiëne en voedselveiligheid op de maatschappij is. Laat studenten opzoeken welke regels er zijn ten aanzien van de verkoop en verwerking van bederfelijke waar.

Begeleidersinformatie

18

inDustrieel Design

Ondersteuning kan in afdelingsoverstijgende workshops worden aangeboden.

tECHnIEK Zoals in de inleiding staat omschreven kunnen studenten verschillende projecten en leerwegen kiezen.

Gedurende deze periode worden alle vier de kerntaken van het KD uitgevoerd.Te weten: ontwerpen, werkvoorbereiden, begeleiden van de productie, opleveren en optimaliseren.Wanneer u toestemming verleent voor een ander project is het belangrijk dat u ervoor zorgt dat de vier kerntaken worden geborgd. U bepaalt ook in hoeverre u de technische leerlijn van de auteurs wilt en kunt volgen. De studenten moeten zich in leerjaar 4 individueel kwalificeren op de deelonderwerpen: ontwerpen, waaronder tekenen en calculeren, werkvoorbereiden, produceren en onderhouden en modificeren. Daarom adviseren wij u bij dit project de studenten, individueel, een deel van de opdracht te laten ontwerpen, tekenen, calculeren, de werkvoorbereiding en productie te laten uitvoeren. Zij kunnen dan aan het einde (bij de presentatie) ook elk hun eigen deel verantwoorden en toelichten. Het voorbeeldproject is bedoeld om onderstaande praktische vaardigheden te ontwikkelen: • Ontwerpen van een prototype van een mobiel productdisplay • Ontwerpen van twee verpakkingen • Zicht- en testmodellen maken van de verpakkingen • Kostenberekening voor het maken van de zicht- en testmodellen • Kostenberekening voor het werkelijke product bij produceren van een serie • Het maken van een werkvoorbereiding • Technisch vooronderzoek van delen voor het mobiel product display en bouwen koelsysteem voor de vloeisof (men kan ook kiezen voor ‘zwarte doos’ voor het koelsysteem in het prototype) • Monteren en demonteren • Bekabelen • Assembleren • Uitvoeren en begeleiden van het productieproces

- bewaken van de begroting - uitvoeren kwaliteitscontroles - optimaliseren - onderhouden producten • Bestikkeren of andere afwerkingtechnieken gebruiken • Testen

Voor de theoretische ondersteuning adviseren wij te werken aan (Ontwerpen/handtekenen/vormgeven): • Verpakkingsmaterialen en barrière-eigenschappen • Productietechnieken van verpakkingen • Afvullijnen en interne logistiek • Bedrukkingtechnieken • Assemblagelijnen en omverpakkingtechnieken. • Vervoerstechniek • Supermarktsituatie doorzien (procesboom en ergonomie) • Gebruiksgemak (openen-sluiten, uitnemen product, bijvullen, ordenen, onderhoud, schoonmaken) • Uitstraling • Ruimte voor grafisch werk • Ruimte voor uitstallen proefmateriaal

Begeleidersinformatie

19

Projectwijzer 10/11 - FooD & Beverage De oPDracht

• Milieuvriendelijk ontwerpen

Andere ondersteuning • Technisch tekenen/3D; sheetmodelling, uitslagen, plaatmateriaal toepassen in CAD • Productietechnologie; hygiënisch produceren en bedrukkingstechniek • CNC, rapid prototyping; toepassen op modelbouwproduct • Materialen: kennis krijgen van laagstructuren, coatings, barrière-eigenschappen, oppervlaktebehande- lingen, structuren, textuur etc. • Constructieleer: valproef, demping, absorptie, trilling (evt. in video, excursie of practicum) • Energie en beweging: vulsystemen, transport en routing

• Verplaatsbaarheid • Stroomvoorziening • Koel houden (koelsysteem beschrijven om rekening mee te houden in het ontwerp) • Eventueel capaciteitsberekening laten maken • Energiezuinig • Geschikt voor buiten • Bestendigheid tegen oneigenlijk gebruik • Waterdichtheid • Knik (constructieleer) • Druk- en trekveren (constructieleer)

De belangrijkste eindproducten van het voorbeeldproject zijn: • Twee uitgewerkte verpakkingsvoorstellen met set tekeningen

• Zichtmodellen verpakkingen • Testmodellen verpakkingen • Technisch onderzoek voor mobiel productdisplay - Koelsysteem voor de drankjes - Ergonomie en gebruiksgemak - Verrijdbaar maken - Gemakkelijk schoonmaken van systeem • Mobiel productdisplay • Set gereviseerde tekeningen productdisplay

• Gebruikershandleiding • Rapport gebruikerstest

ExACt Zoals in de inleiding omschreven kunnen studenten vele projecten en meerdere leerwegen kiezen. Het onderstaande geldt voor de in deze PW opgenomen voorbeeldprojecten. Het is aan u als docenten Exact, bij het toestemming verlenen voor andere projecten, in hoeverre u de leerlijn Exact van de auteurs wilt en kunt volgen. In leerjaar 3 en 4 worden ook exacte vaardigheden verworven die breed inzetbaar zijn op een niveau dat voor de beroepsbeoefenaar noodzakelijk is. De genoemde onderwerpen zijn geselecteerd in overleg met docenten uit het veld. Gezien het advies urenverdeling zal een keuze gemaakt moeten worden uit de onderstaande onderdelen. Onderdelen die niet aan de orde zijn geweest kunnen in het volgende leerjaar aan bod komen. Vakgroepoverschrijdend kan worden behandeld: • Wortelverbanden in verband met formules waar derde en vierde machten voorkomen. • Exponentiële functies • Uitzetting

Begeleidersinformatie

20

inDustrieel Design

• Bewegingsleer en plaatsfuncties • Bij de beroepsomgeving ‘zuivelfabriek’: Gecontroleerde werkomgeving. Denk aan: werken in een hygiënische omgeving, een gevaarlijke omgeving, een afgeschermde omgeving etc. De student kan bijvoorbeeld een verslag maken: ‘Werken in een gecontroleerde omgeving’ met betrekking tot de hierboven genoemde omgevingen. Er dient voldoende gezocht te worden naar de exacte achtergronden met betrekking tot de werkom- geving. Bijv.: Hygiënische omgeving ---- sterilisatie en pasteurisatie, bacteriegroei Gevaarlijke omgeving ---- chemische en natuurkundige achtergronden o.a. corrosie, zuren en basen, reactiesnelheden

Onderwerpen naar keuze per vakrichting Industrieel Design • Werking koelsystemen • Milieukunde • Stromingsleer

Raamwerk rekenen en wiskunde De ontwikkelaars van deze methode gaan er van uit dat de student aan het einde van leerjaar 3, wat betreft een aantal rekenvaardigheden, deelneemt aan de centrale examinering rekenen en wiskunde. In leerjaar 4 kunnen de overige vaardigheden worden afgerond. In dit leerjaar kunnen de studenten, indien nodig, de centrale examens herkansen. Dit betekent dat in leerjaar 3 plenair ondersteuning dient te worden gegeven voor deze rekenvaardigheden. De studenten dienen nu wel inzicht te ontwikkelen welke rekenvaardigheden zij moeten bezitten om een voldoende te behalen bij de landelijke rekentoets.

U kunt wellicht proeftoetsen geven en aan de hand hiervan bepalen waarin de student nog moet worden bijgeschoold.

De te behalen niveaus voor Middenkader Engineering zijn:

Getallen/ hoeveelheden, maten

Ruimte en vorm

Gegevensverwerking, onzekerheid

Verbanden, veranderingen

Z2 Z1 Y2 Y1 X2 X1

Voor meer informatie zie: http://www.fi.uu.nl/mbo/raamwerkrekenenwiskunde

DWO Ook kunt u voor extra ondersteuning gebruik maken van de DigitaleWiskunde Omgeving. Dit met name voor deelnemers die naar het HBO willen. Website: www.fi.uu.nl/dwo/mbo/doorstroom

Begeleidersinformatie

21

Projectwijzer 10/11 - FooD & Beverage De oPDracht

Tijdens PW1 t/m PW3 hebben de studenten hetVCA-diploma gehaald. Het is aan te raden dat ze zich verdiepen inVCAVOL, het vervolg vanVCA 1. Hier wordt meer ingegaan op de leidinggevende aspecten. Onderwerpen zoals: • Veiligheid-, Gezondheid- en Milieuwetgeving en Europese richtlijnen

• Ongevallentheorie en beleidsconsequenties • Leidinggeven en veilig werken bevorderen • Procedures en werkvergunningen • Taak-risico-analyse (TRA) • Het bedrijfsnoodplan • Risicobronnen • Gevaarlijke stoffen • Algemene risico’s en beheersmaatregelen • Ergonomie • Persoonlijke beschermingsmiddelen

22

inDustrieel Design

3 <<<< het Project >>

3.1 De Beroepscontext Pure Farm inVianen is een internationale onderneming die van melk hoogwaar- dige, natuurlijke en voedzame zuiveldranken en ingrediënten ontwikkelt, produ- ceert en op de markt brengt.

Van melk en fruit maakt Pure Farm smakelijke producten voor elk moment van de dag. Ook produceert de onderneming hoogwaardige ingrediënten voor de voedingsmiddelenindustrie. Dagelijks consumeren wereldwijd miljoenen mensen deze producten. Bij het ontbijt, in de koffie en thee, tijdens de lunch en diner of als tussendoortje.

Elk mens heeft energie, bouwstoffen en vitaminen nodig. Pure Farm voldoet aan deze behoefte in haar assortiment zuivelproducten en vruchtendranken.

Pure Farm verlangt dat de verse melk wordt geleverd door koeien die zoveel mogelijk in de wei worden gehouden. De bewuste keuze voor weidegang stimuleert het typisch Nederlandse beeld van de koe in de wei. Bovendien levert een koe in haar natuurlijke omgeving het beste product.